Avrasya Tüneli ile Osman Gazi Köprüsü arasındaki maliyet nedeyse birbirinin aynı. Ancak projelerden birinde müteahhitler Hükümete yakın olunca ödenecek rakam arasında uçurum var.
CHP Kocaeli Milletvekili Haydar Akar, müşteri garantili yatırımlarla ilgili hazinenin nasıl zarara uğratıldığını, çarpıcı rakamlarla anlattı ve Osmangazi Köprüsü, Avrasya Tüneli ile Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün maliyet-gelir rakamlarını açıkladı. Akar’a göre ihaleler vatandaş yerine beşli çetelerin lehine servete dönüşüyor.
İKİSİ 4 DÖRT BİRİ 35 DOLAR
TBMM’nde Ulaştırma Bakanlığı bütçesi üzerine konuşan Akar, Osman Gazi Köprüsü’nün yapım maliyetinin 1 milyar 300 milyon dolar olduğunu, Avrasya Tüneli’nin ise 1 milyar 245 milyon dolar dolara malolduğunu söyleyerek çarpıcı bir karşılaştırma yaptı: “Maliyet rakamları çok yakın, 50 milyon dolar fark var aralarında. Osman Gazi’nin işletim süresi yirmi iki yıl, Avrasya Tüneli’nin işletme süresi yirmi dört yıl. O da yakın birbirlerine. Araç garantilerine bakın, 40 bine 60 bin. Biri 35 dolar artı KDV, diğeri 4 dolar artı KDV. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ne bakın, 3,5 milyar dolarlık bir yatırım maliyeti var, geçiş ücreti 4 dolar artı KDV.” ifadelerini kullandı.
2017’DE 2 MİLYAR 283 MİLYON LİRA ÖDENDİ
Akar Hazine’den bu sürede ödenen rakamları da açıkladı: Osman Gazi Köprüsü’nden, 22 yıl sonra, 40 bin vatandaş sabit geçti, Avrasya Tüneli’nden de 60 bin kişi geçti, işletme süresi sonunda Osman Gazi Köprüsü’nü işletenlerin cebine 11 milyar 200 milyon dolar giriyor, Avrasya Tüneli’ni işletenlerin cebine sadece 2 milyar dolar giriyor. Avrasya Tüneli’nden günlük 360 bin araç geçecek ki bu rakamı yakalayabilsin ve 2017 yılında üç proje için ödediğimiz para 2 milyar 283 milyon TL. Bu, kara yolları, tünel, köprü örneklerini çoğaltabiliriz.”
İÇ HATLARDA YÜZDE 3 DIŞ HATLARDA YÜZDE 5 YOLCU
Türkiye’deki 56 havalimanının 37’sin önceki dönemlerde 12’sinin ise AKP döneminde yapıldığını belirten Akar, “Zafer Havalimanı için 29 yıl 10 ay bir ay işletme süresi vermişsiniz. Kütahya’yı, Afyon’u ve Uşak’ı düşünmüşsünüz. Oradaki nüfus artışlarına baktım, toplam altı senedeki nüfus artışı binde 20 yani 1 milyon 619 binle havaalanı açılmış, bugün 1 milyon 652 bin. Garanti edilen yolcu sayısındaki artış yüzde 33. 850 binden 1 milyar 138 bine çıkarmışsınız. Herkesi uçuracağınızı düşünmüşsünüz ama uçan yolcuya baktığımızda, dış hatlarda yüzde 3, iç hatlarda yüzde 5 gerçekleşme sağlanmış.” dedi.
ZAFER HAVAALANINDA 26 MİLYON AVRO ZARAR
Akar sözlerine şöyle devam etti: “Bakın, Milas Bodrum’da 8 milyon euro ödemişsiniz. Esenboğa’da devam ediyor, 29,5 milyon euro ödemişsiniz. TAV’da, İzmir’de 10,6 milyon avro ödemişsiniz, Zafer Havalimanı’nda 26 milyon avro ödemişsiniz. Bu paralar milletimizin cebinden çıkıyor.”
SİNYALİZASYONA 26 KAT DAHA DÜŞÜK BEDEL
Demiryollarında yapılan ihale usulsüzlüklerine de değinen Akar, ”Maliyet birimi yaklaşık 3,23 olan güzergâh kazı işlerine 29,70 lira veriyor. Güzergâh dolgu işlerine 0,19’ken 4,30 veriyor ama sinyalizasyona gelince 26 katından daha az veriyor. Yani yaklaşık bedel 42 milyonken 1 milyon 640 bin lira veriyor. Elektrifikasyona 73 milyonken 1 milyon veriyor ve ihaleyi cebine koyuyor. Sonra gerçekleşme oranına bakıyoruz. Gerçekleşme oranına baktığımızda, yüzde 32’lik bir gerçekleşme oluyor, karşılıklı ihaleler feshediliyor. Yeniden ihaleye çıkılacak ama yüzde 32 nereyi gerçekleştirmiş? 84 milyona yapması gereken kazı işini yaklaşık 517 milyona yapıyor ve ihaleyi feshediyor müteahhit. Nerede var bu? Hani açtınız ya övünerek, İstanbul-Ankara hattında var. Nerede var? Bakü-Tiflis hattında var. Nerede var? Sayıştay raporuna göre Başkentray’ın olduğu bölge, Ankara-Sincan arası ve Sincan-Kayaş arası sinyalizasyonun gerçekleşme oranı sıfır.” dedi.
