Çoğu siyasetçi ve gazetecinin de düştüğü söylem hatasına dikkat çeken New York Üniversitesi profesörlerinden Selçuk Şirin, dolatın yükselmediğini TL’nin dibe vurduğunu hatırlattı

BOLD – Türk Lirası için kara bir gece yaşanıyor. Merkez Bankası, bugün 200 baz puanlık indirime giderek, politika faizini yüzde 18’den yüzde 16’ya düşürdü. Karar sonrası dolar tarihi bir rekora imza attı.

DOLARA GRİ LİSTE DARBESİ

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne (OECD) bağlı Mali Eylem Görev Gücü (FATF) de kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanını engellemede eksikleri olduğu için Türkiye’nin daha sıkı izlenmesini gerektiren gri listeye alındığını duyurdu.

Merkez Bankası’nın bugün verdiği faiz kararı ve Mali Eylem Görev Gücü tarafından gri listeye alınması sonrası döviz kurundaki yükseliş sürüyor. Dolar, TL karşında yine değer kazanarak 9.50 TL’yi gördü.

Doların uçuşu, gündemin bir numaralı maddesi haline geldi. Yapılan yorumlarda doların rekor kırdığı belirtilerek yükselişe dikkat çekilirken, muhalefet partileri yaşananlardan iktidarı suçladığı.

DÜNYA PİYASALARI ALTÜST OLURDU

New York Üniversitesi’nde (NYU) davranış bilim ve istatistik dersleri veren Profesör Selçuk R. Şirin, çoğu siyasetçi ve gazetecinin de düştüğü söylem hatasına dikkat çekti.

TL dibe vurduğunu hatırlatan Şirin, “Muhalefet bile ‘Dolar yükseliyor/rekor kırıyor’ diyor. Yükseliş iyidir, rekor heyecan verir. Ortada böyle bir durum mu var? Dolar yükselmiyor. Dolar rekor kırmıyor. Öyle olsa dünya piyasaları altüst olurdu. TL dibe vuruyor!” dedi.

TL dibe vuruyor!

Muhalefet bile “Dolar yükseliyor/rekor kırıyor” diyor. Yükseliş iyidir, rekor heyecan verir. Ortada böyle bir durum mu var?

Dolar yükselmiyor.
Dolar rekor kırmıyor. Öyle olsa dünya piyasaları altüst olurdu.

TL dibe vuruyor!

— Selçuk R. Şirin (@SelcukRSirin) October 21, 2021

Faiz kararı sonrası kim ne dedi: Kafanıza doğrudan sıksaydınız !

Türkiye, 1991 yılından beri üyesi olduğu kara para ve terör finansmanıyla mücadele eden FATF’ın gri listesine girdi.  Kararla Türkiye, FATF’ın Uluslararası İşbirliği İnceleme Grubu tarafından izlenmeye tabi tutulacak. Kararın Türkiye’nin 80 yıllık itibarını tükettiğini söyleyen muhalefet ise AKP iktidarına tepkili.

BOLD – Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne (OECD) bağlı, kara para ve terör finansmanıyla mücadele eden Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF), bu hafta düzenlenen Genel Kurul’unda alınan kararlar basın toplantısıyla duyuruldu.

2019’da yapılan değerlendirmede kara para ve terör finansmanın önlenmesi konusunda bazı eksikleri olduğu vurgulanan Türkiye, yakından takip edileceği anlamına gelen gri listeye girdi. Türkiye, kararın açıklanmasının ardından kurumun Uluslararası İşbirliği İnceleme Grubu tarafından izlenmeye tabi tutulacak.

BBC Türkçe servisinde yer alan habere göre, toplantıda, Ürdün ve Mali’nin de gri listeye alındığı açıklandı. Gri listede yer alan 22 diğer ülke arasında Suriye, Güney Sudan ve Yemen yer alıyor.

Yabancı basın, kurumun Türkiye ilgili kararını önceden yazdı. İngiltere’deki Financial Times gazetesi, bu hafta içinde yayımladığı haberinde Türkiye’nin gri listeye alınacağını yazdı.

KARARIN YABANCI SERMAYEYE ETKİSİ

Haberde halihazırda yabancı yatırımcı çekmekte zorlanan Türkiye’nin bu kararla daha zorlanacak. IMF’in yaptığı bir araştırmaya göre gri listeye alınan ülkeler, yabancı yatırım çekmekte zorluk yaşıyor.

FATF, 2019 yılında Türkiye’ye dair yaptığı değerlendirmede “terörizmle ve kitle imha silahlarının yaygınlaşmasıyla ilişkili varlıkların dondurulması” tarafında iyileşmelerin yapılması gerektiğini vurgulamıştı.

Türkiye’nin son yıllarda kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla ilgili kanunlarını ve düzenlemelerini güçlendirdiği aktarılmış; ancak kara para aklama soruşturmalarının sayısının çoğaltılması gerektiğini belirtmişti.

2019 yılındaki raporda bu alanda çok az sayıda hüküm verildiği ifade edildi.

Terörizmin finansmanı açısından ise Türkiye’deki yetkililerin sadece terör zanlılarının elindeki varlıkların tespit edilmesinde rol oynadığı aktarılmış, ancak bu varlıkların toplanması, mali hareketin önüne geçilmesi, fonların kullanılmasının engellenmesi açısından da önlem alınması gerektiği vurgulanmıştı.

2019’daki değerlendirmede Türk yetkililerin yabancı mevkidaşlarıyla işbirliği ve bilgi paylaşımında verimli olduğu ifade edildi.

Türkiye’deki bankaların ise suçlara ilişkin mali işlemlere dair iyi bir anlayışının olduğu, ancak terörizmin finansmanıyla ilgili bu kadar gelişmiş bir kavrayışının olmadığı belirtilmişti.

Finansal sistem dışında kalan emlakçı ya da değerli maden ticareti yapan kişiler gibi farklı aktörlerin ise maruz kaldıkları risk açısından yeterli bilgisinin olmadığı kaleme alınmıştı.

Finans sektörünün ve diğer sektörlerin denetiminin gelişmiş olduğu, ancak kurallara uyulmaması takdirinde uygulanan yaptırımların etkili olmadığının altı çizilmişti.

MUHALEFETTEN İLK AÇIKLAMA

Kararın açıklanmasını sonrası CHP’den ilk yorum CHP Grup Başkanvekili ve Manisa Milletvekili Özgür Özel’den geldi.

Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Özel, ”OECD bünyesindeki Mali Eylem Görev Gücü grubunun tavsiyelerine uyulması için yıllardır Parlamento’da yaptığımız çağrılara kulak kapayan iktidar partisi, ülkeye bir başka utancı daha yaşattı” diye yazdı.

Özel, ”Bu kararın Türkiye’nin dış finansman çekebilme kabiliyetine büyük zarar vereceği açık” ifadelerini kullandı.

80 YILLIK İTİBAR 20 YILDA BİTTİ

Liberal Demokrat Parti (LDP) eski genel başkanı Cem Toker kararın Türkiye’nin itibarını tükettiğini söyledi. Kararı kahredici bulan Toker, “Bu kararla, bu akşamdan itibaren Türkiye Cumhuriyeti artık 2 Kasım 2002 akşamının Türkiye Cumhuriyeti değildir. Uluslararası camiada 80 yılda oluşturulan saygınlık, imaj, güvenirlilik, itibar 20 yılda tüketilmiştir. Çok üzücü, kahredici…” ifadelerini kullandı.

FATF’IN ÜYESİ KURULUŞU VE AMACI,

FATF, 1989 yılında G-7 ülkeleri (ABD, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve Kanada) tarafından kara para aklamanın uluslararası alanda önlenmesi amacıyla OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) bünyesinde kurulmuştur.

11 Eylül 2001 tarihinden sonra vizyonuna terörün finansmanı ile mücadeleyi de dahil eden FATF’nin halen 32 ülke ve 2 bölgesel kuruluş olmak üzere toplam 34 üyesi bulunmaktadır.

Türkiye, 24 Eylül 1991 tarihinde FATF’e üye olmuştur.

ABD, Almanya, Arjantin, Avustralya, Avusturya, Belçika, Brezilya, Çin, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika, Hollanda, Hong-Kong, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Japonya, Kanada, Lüksemburg, Meksika, Norveç, Portekiz, Rusya Federasyonu, Singapur, Türkiye, Yeni Zelanda, Yunanistan, Avrupa Komisyonu, Körfez İşbirliği Konseyi FATF’in üyeleri arasında bulunuyor.

 

Merkez Bankası, Erdoğan’ı dinledi: Faiz indirimi sonrası dolar 9.50’yi geçti

 

Merkez Bankasının beklentilerin üzerinde faiz indirmesi döviz kurunda yeni rekor artışlara neden oldu. Erdoğan’ın aylardır verdiği ısrarlı talimatı yerine getiren Merkez Bankası yetkililerine siyasetçi, ekonomist ve gazetecilerin tepkisi var.

BOLD – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın isteği doğrultusunda bir kez daha faiz indirimine gitti. Faiz indirimine karşı çıkan üyelerin görevden alındığı Merkez Bankası Para Politikaları Kurulu’nun 200 baz puan faiz indirimi sonrası dolar 9.50 TL’nin üzerine çıktı.

Merkez Bankası faiz kararını açıkladı. Para Politikası Kurulu politika faizini 200 baz puan indirerek yüzde 16’ya çekti. Piyasalar ise 50-100 baz puan indirim bekliyordu.

KARŞI ÇIKAN BÜROKRATLAR GÖREVDEN ALINDI

Faiz indirimine karşı çıkan ve son toplantılara katılmadıkları öne sürülen Merkez Bankası Başkan Yardımcıları Semih Tümen ve Uğur Namık Küçük ile Para Politikası Kurulu (PPK) Üyesi Abdullah Yavaş geçen hafta görevden alındı.

MUHALEFETTEN SERT TEPKİ

Döviz kurunu yükselten faiz kararına CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’ndan sert tepki geldi. Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Kılıçdaroğlu, “Ülkenin şerefli bürokratlarına seslendim; bir de tabii ki şahsın bürokratları var. Onların ne olduğu bugün daha da aşikar oldu. Şahıs ve şürekası ülkeyi açlığa doğru götürüyor. Bu yapılanlar ya millete ihanet ya da bir sağlık sorunu… Başka bir izahı yok!” dedi.

UZMANLARDAN TEPKİ

Faiz kararına ekonomi uzmanları da tepki gösterdi. Tepkilerden bazıları şöyle:

• Prof. Dr. İbrahim Öztürk, “Doktorlar Türk Ekonomisi için ‘artık eve götürün ve canı ne isterse yesin’ dediler”
• Akademisyen Yalçın Karatepe: “Kafamıza doğrudan sıksaydınız. MB faizlerde 200 puan indirim yaptı. Kur fırladı 9.50”
• Ekonomi yazarı Murat Muratoğlu: “Doları rekordan rekora koşturan, ‘Bu operasyonu kimin adına çektiniz?'”
• Siyaset Bilimci Burak Yıldırım: “Dolar 9.50 olmuş, euro 11 Lira olmuş, altın tarihi rekor kırarak 543 Lira olmuş. Böyle bir ortamda dahi akşam televizyonlara çıkıp AKP’ye övgüler dizen herkese yazıklar olsun!
• Gazeteci Bülent Mumay: “Dövize endeksli, geçiş garantili projelerde kesinlikle birilerinin hissesi var. Başka bir açıklaması yok. Geçmiş olsun Türkiye”

Merkez Bankası, Erdoğan’ı dinledi: Faiz indirimi sonrası dolar 9.50’yi geçti