Ekonomist Dr. Atilla Yeşilada 2018 yılının 2009’daki resesyondan (ekonomik durgunluk) sonra yaşanan en kötü yıl olduğunu söyledi.
Ekonominin 2018’in son çeyreği ve gelecek yılın ilk iki çeyreğinde yüzde 1-1,5 daralacağını öngören Yeşilada, “Ekonomi bu yıl ortasından gelecek yıl ortasına kadar reel olarak yüzde 6 gelir kaybeder.” dedi.
Dr. Yeşilada, zorlaştırılan konkordato sebebiyle 2019’un şirket iflasları yılı olacağını kaydetti.
Bu sancılı süreçten Uluslararası Para Fonu (IMF) ile çıkılabileceğine dikkat çeken Yeşilada, hükümetin de seçimden sonra IMF’ye başvurmaktan başka çaresinin kalmayacağı görüşünde. Yeşilada, Türkiye’nin uluslararası arenada itibarını yeniden kazanmasının tek yolunun da bu olduğunu savundu.
ŞİRKET İFLAS EDERSE TEDARİKÇİSİNİ DE GÖTÜRÜR
Sözcü’den Mehtap Özcan Ertürk’e konuşan Atilla Yeşilada, Türkiye ekonomisinde üç önemli sorun olduğunu kaydetti.
Dr. Yeşilada, şöyle devam etti: “İlki enflasyon. Tekrar tek haneye hızla dönmesi zor. İkincisi, şirket iflasları başlıyor. Konkordatoyu kapattılar. Çünkü bağımsız denetçi raporu isteniyor ve prosedürü çok uzun. Büyükler zaten yeniden yapılandırıyor, küçükler de mecburen iflas edecek. Yani 2019 iflasların yılı olacak. Şirket iflas ederse tedarikçisini de götürüyor.
Konkordato konusunda Yörsan’ı örnek veren Yeşilada, “Yörsan, 17 bin çiftçiden süt alıyordu. Yeniden yapılandırmalar banka bilançolarına yansıyor. BDDK batık kredilerin 2019’da yüzde 6’ya çıkacağını itiraf etti. Standard&Poors’a göre yüzde 10-12, ben de böyle düşünüyorum.” dedi.
TÜRKİYE’YE 60 MİLYAR DOLAR LAZIM
Önümüzdeki 6 ayda sistemde ödenmeyen krediler ve konkordatolarla 300-350 milyar liralık (yaklaşık 60 milyar dolar) kayıp oluşacağı tespitini yapan Yeşilada, “Birinin bunu bulması lazım. İşte bu yüzden IMF diyorum. Bu parayı bulmak zor. Türkiye bu boyutta borçlanamaz. İçeriden toplamaya kalksan milleti harcarsın. Market kontrolü, soğan deposu basmayı denediler. Tam anlamıyla bakkal kurnazlığı ile ekonomi yönetiliyor. Yapılması gereken, akla mantığa uyan bir program.” ifadesini kullandı.
VATANDAŞIN YÜZDE 80’İ “KRİZDEYİZ” DİYOR
IMF’nın getireceği acı reçetenin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a çıkacağını kaydeden Yeşilada, “Mahkeme kararlarından soğan deposu baskınına kadar her şeyi Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan belirliyor. IMF buna mani olur. Kural ve kurumsal işleyiş geri gelir. Parasal olarak kim nemalanıyorsa onları zedeler. Ankete göre vatandaş yüzde 80 krizdeyiz diyor. Zaten acının dibine vurmuşuz.” dedi.
FAİZDE İNDİRİMİ OLURSA DOLAR 7 LİRAYA ÇIKAR
“Şubata kadar dolar 6 liranın altında kalırsa Merkez Bankası’na (MB) “Faiz indir” ricasında bulunabilirler.” tespitini yapan Yeşilada, “MB faizde yüklü indirime gider. Böyle olursa dolar 7 lirayı bulur.” öngörüsünde bulundu.
IMF ile anlaşma yapılmaması halinde ikinci yolun, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın çizdiği Yeni Ekonomi Planı’nın (YEP)hiç taviz vermeden adım adım uygulanması olduğunu kaydeden Yeşilada, IMF’siz senaryonun olası sonuçlarını şöyle anlattı:
YEŞİLADA: TÜRKİYE’NİN İTİBARI KALMADI
“Türkiye’nin itibarı kalmadı. IMF’nin itibarı, psikolojinin çok çabuk düzelmesini sağlar. Aksi halde kendini ispat etmek zorunda olan genç bir oyuncu gibisin. 6 ay hiç faiz indirmeyeceksin, bütçe her ay fazla verecek, vatandaşın canını daha çok acıtacaksın. Daha çok şirket batacak, daha çok insan işsiz kalacak. Yapılamaz değil fakat çok kan kaybedersin. Oluşan delik çok büyük.
Cari açık için 40 milyar dolar lazım. Her yıl vadesi gelen 180 milyar dolar dış borç da var. Yüzde 5 büyümek istiyorsan rakam yılda 300 milyar doları geçiyor. Bu senaryoda nisanda yeni zam furyası başlar, eşel mobil (hareketli ölçek) ortadan kalkar. Tarımda ithalatın önü iyice açılır. İlaç bulamayız, indirim baskısı artar ve karaborsa başlar.”
https://boldmedya.com/2018/12/29/ekonomik-kriz-2019da-derinlesecek/
