ABD Başkanı Trump, Meksika sınırına örülecek duvar için Demokratların çoğunluğa sahip olduğu Kongre’den 5,7 milyar dolar ödenek alamadı. Restleşme yüzünden federal hükümet kapatıldı. 800 bin kamu görevlisi bir aydır maaş alamıyor. Beyaz Saray ekonomistleri kepenk indirmenin haftalık maliyetini çıkardı.
New York (BOLD)- ABD Kongresi’nde Demokratlar ile Başkan Donald Trump (Cumhuriyetçi) arasında yaşanan “Meksika duvarı için ödenek” tartışmaları ülkede federal çalışmaları durma noktasına getirdi.
Beyaz Saray Ekonomik Danışmanlar Konseyi’nin (CEA) revize edilen ekonomik raporunda ‘kepenk kapatmanın’ ülke ekonomisine haftalık maliyeti hakkında çarpıcı bir rakam yer aldı. CEA raporuna göre ABD ekonomisi federal hükümetin kapalı kaldığı her hafta yüzde 0,13 küçülüyor.
EKONOMİ YÜZDE 0,13 KÜÇÜLÜYOR
Gayri safi yurtiçi hasılanın 2018 sonu itibarıyla 21,3 trilyon dolar olduğu dikkate alındığında kepenklerin kapalı her hafta ABD ekonomisi 27 milyar dolar daralıyor.
Kongre’nin bir an önce harekete geçmesi gerektiğini belirten Hassett, “Hükümetin kapalı olduğu her hafta ekonominin büyümesini yüzde 0,13 oranında küçültüyor. Federal çalışanların maaş almamasından dolayı tüketimi azaltıyor. Bu da büyümeyi olumsuz etkiliyor.” dedi.
Bu durumun ülke ekonomisine tahmin edilenden daha büyük zarar vereceği belirtildi. Federal hükümet yaklaşık 800 bin çalışanına bir aydır maaş ödemiyor. Bazı federal çalışanların izne ayrılıp uygulama üzerinden araç çağırma sistemi olan UBER gibi şirketlerde şoförlük yapmaya başladığı ifade edildi.
Çalışanların maaş alamadığı için tüketimi azaltması ABD ekonomisinin yüzde 70’ini oluşturan tüketici harcamaları üzerinde baskı oluşturabileceği kaydedildi.
BEYAZ SARAY’DAN EKONOMİ UYARISI
Beyaz Saray’da görev yapan ekonomi danışmanlarının Başkan Trump’a hükümetin kapalı kalmasının ekonomiye daha büyük zarar vereceğine dair endişelerini dile getirdiği belirtildi.
Beyaz Saray Ekonomik Danışmanlar Konseyi’nin (CEA) revize edilen ekonomik raporunda ‘kepenk kapatmanın’ ülke ekonomisinde daralmaya yol açabileceği dile getirildi. CEA Başkanı Kevin Hassett, hükümetin kapanmasından Demokratları sorumlu tuttu.
Kongre’nin bir an önce harekete geçmesi gerektiğini belirten Hassett, “Hükümetin kapalı olduğu her hafta ekonominin büyümesini yüzde 0,13 oranında küçültüyor. Federal çalışanların maaş almamasından dolayı tüketimi azaltıyor. Bu da büyümeyi olumsuz etkiliyor.” dedi.
“Kepenk kapatmanın devam etmesi halinde bunun ekonomiye daha büyük zarar vereceğini” belirten Hassett, hükümetin tekrar açılması ile birlikte bir toparlanma yaşanabileceğine dikkat çekti.
EKONOMİYE OLAN GÜVEN AZALIR
Bazı ekonomistler siyasilerin bütçe konusunda anlaşamaması durumunda bunun “işletme ve tüketicilerin ekonomiye olan güvenlerine zarar verebileceği” uyarısında bulundu.
Ekonomistler, piyasaların ABD-Çin arasında devam eden ticaret savaşı sebebiyle kaygılı olduğuna işaret ederek, güven eksikliğinin devam etmesi halinde 2008 mali krizinden sonra en büyük büyüme oranını yakalayan ABD ekonomisinin daralabileceğini kaydetti.
Danışmanlık şirketi Pantheon Macroeconomics’in Baş Ekonomisti Ian Shepherson, “Hükümet kapalı kalmaya devam ederse ekonomi ilk çeyrekte yavaşlar, asıl soru ikinci çeyrekte ne olur? Ne kadar uzun sürerse ekonominin toparlanması o kadar uzun sürer.” değerlendirmesinde bulundu.
Economic Outlook Group’un Küresel Baş Ekonomisti Bernard Baumohl hükümetin kapalı kalması ile ilgili, “Bu ekonomik genişlemeyi raydan çıkarma tehdididir.” değerlendirmesinde bulundu.
Baumohl, “federal çalışanların harcamalarını kısıtlaması zaten yavaşlaması planlanan otomotiv ve konut piyasaları için endişe verici” olduğunu belirtti.
FEDERAL ÇALIŞANLARIN YILLIK MAAŞ ORTALAMASI 77 BİN DOLAR
The New York Times gazetesinin analize göre her federal çalışan en az 5 bin dolarlık bir gelirden mahrum kaldı. Bu da federal çalışanlar için günlük yaklaşık 200 milyon dolara tekabül ediyor. Analize göre federal çalışanların yıllık ortalaması 77 bin dolar. Her 5 çalışandan biri yılda 50 bin dolar maaş alıyor.
Çalışanların 1 aydır maaş alamaması tüketici harcamalarını direk etkileyen önemli bir etken olarak gösteriliyor.
Trump, Demokratlardan Meksika sınırına yapmak istediği duvar için ödenek alamadığı için hükümeti kapalı tutmakta kararlı. 30 gündür kapalı olan hükümet, ABD tarihinin en uzun süreli kapalı hükümet olarak kayıtlara geçti. Bundan önceki en uzun süreli hükümet kapanma vakası (1995-1996) eski başkan Bill Clinton döneminde yaşanmıştı.
FEDERAL ÇALIŞANLAR MAAŞLARINI NE ZAMAN ALACAK?
Siyasilerin anlaşması ile birlikte Başkan Trump’ın hükümeti açması halinde izne çıkarılan kamu çalışanları maaşlarını geri dönük alabilecek. İzne çıkarılmayan temel kamu hizmetlerinde çalışanların da maaşları kesiliyor ama onlar çalışmayı sürdürüyor.
Ordu mensupları ile hava trafik kontrolü, sağlık hizmetlerinin önemli bölümü, afet yardım çalışmaları, elektrik idaresi, cezaevleri, sosyal güvenlik ve diğer kamu yardımları alanında çalışanlar genellikle kapatma dönemlerinde çalışmaya devam ediyor. Fakat birçok diğer kamu faaliyeti sekteye uğruyor.
TRUMP DUVAR İÇİN 5,7 MİLYAR DOLAR İSTİYOR
Başkan Trump, Meksika sınırına inşa etmek istediği duvar için Kongre’den 5,7 milyar dolarlık ek ödenek istiyor. Kongre’deki Demokratlar ise 1,3 milyar dolar seviyesinde bulunan ödeneğin artırılmasına karşı çıkıyor.
ABD Temsilciler Meclis Başkanı Demokrat Nancy Pelosi, Trump’a “hükümeti hemen aç, biz görüşmelere devam ederiz” teklifinde bulunuyor. Trump ise ödeneği almadığı sürece hükümeti açmayacağını ifade ediyor.