Türkiye’de bir dönemin ekonomideki yükselişin simgesi haline gelen, şirketlerin taşınmak için yarıştığı lüks iş merkezleri (plazalar) artık müşteri bulmakta zorlanıyor. Krizde borç çevirmekte zorlanan şirketler, yüksek maliyetli plazalardan kaçıyor.
BOLD – İstanbul’da Maslak ve Levent gibi semtlerde yoğunlaşan ve iş hayatındaki yükselişin, ekonomik büyümenin simgesi kabul edilen lüks iş merkezleri (plazalar) artık kiracı bulmakta zorlanıyor.
İstanbul Anadolu Yakası’nda ofislerdeki boşluk oranı yüzde 17,1’den yüzde 27’ye, Avrupa Yakası’nda yüzde 18,9’dan yüzde 24’ye yükseldi ve toplam boşluk oranı yüzde 25 oldu. Yani plazalaırn dörtte biri boş vaziyette, müşteri bekliyor.
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın haberine göre, 2018 üçünçü çeyrekte İstanbul ana ofis bölgelerindeki A sınıfı ofis arzı 4 milyon 75 bin metrekareye (m2) ulaştı.
İstanbul ana ofis bölgelerinde tüm işlemlerin yüzde 63’ünü oluşturan 38 bin 692 m2 yeni kiralama işlemi gerçekleşti. İşlemlerin alan bazında yüzde 10’u Levent-Etiler, yüzde 8’i Maslak, yüzde 66’sı Kozyatağı ve yüzde 1’i Şişli-Zincirlikuyu-Beşiktaş bölgelerinde kaydedildi.
İSTANBUL FİNANS MERKEZİ ÖNE ÇIKACAK
2018 üçüncü çeyrekte öne çıkan kiralama işlemleri; İpragaz, Merck İlaç ve Migros’un Metropol Eren’de (4.040 m2, 2.020 m2, 5.050 m2), EnerjiSa’nın Nidakule Batı’da (6.514 m2) gerçekleştirdiği kiralamalar oldu.
Pamir&soyuer’in 2018 3. Çeyrek Türkiye Gayrimenkul Sektörü araştırmasına göre, İstanbul ana ofis bölgelerinde, planlama ya da inşaat aşamasında yaklaşık 1,38 milyon m2 yeni ofis alanı bulunuyor. Gelecekteki ofis arzını yüzde 43’lük kısmını, finansal sistem düzenleyici ve denetleyici kurumları ile kamu bankaları yönetim merkezinin yerleşeceği Anadolu Yakası’ndaki İstanbul Finans Merkezi’nin oluşturması bekleniyor.
LÜKS OFİSLERİN DÖRTTE BİRİ BOŞ
İstanbul A sınıfı ofis pazarında, yüksek enflasyon, kur dalgalanmaları ve arz fazlası sebebiyle ortalama kira rakamlarındaki düşüş trendi devam etti. İstanbul ana ofis bölgelerinde boşluk oranı, Anadolu Yakası’nda yüzde 17.1’den yüzde 27’e, Avrupa Yakası’nda yüzde 18.9’dan yüzde 24’ye yükseldi ve toplam boşluk oranı yüzde 25 oldu.
Kozyatağı’nda boşluk oranı yüzde 29’a, Ümraniye’de ise yüzde 25’e, Levent Etiler’de yüzde 18’e, Maslak’ta yüzde 27’ye, Şişli-Zincirlikuyu-Beşiktaş’ta yüzde 25’e yükseldi. Birincil kira değeri Levent -Etiler bölgesinde 32 dolar/m2/aydan, 145 TL/ m2/aya geriledi.
Türkiye’de aileler bankalara ipotekli: Vatandaşın borcu 542 milyar TL