Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa’da 11 Temmuz 1995’te başlayan katliamda 8 bin 372 sivil Boşnak öldürüldü. Ratko Mladic komutasındaki Sırp askerler tarafından yapılan katliam, tüm dünyada acının sembolü oldu.
BOLD – Srebrenitsa’da tam 24 yıl önce yaşanan katliamda şu ana kadar 6 bin 500 kişinin kimliği tespit edildi. Bu yıl 36 kurbanın daha kimliği belirlendi.
Yugoslavya İç Savaşı, 1991-1995 yılları arasında devam etti. Sırp Cumhuriyeti Ordusu, 1995 yılının Temmuz ayında Srebrenitsa’da Krivaya 95 Harekâtı’nı yaptı. Resmi verilere göre en az 8 bin 372 sivil Boşnak, kadın ve çocuk demeden general Ratko Mladiç komutasındaki Sırp ordusu tarafından öldürüldü.
HOLLANDALI BARIŞ GÜCÜ KATLİAMI ÖNLEMEDİ
Ordunun dışında katliama ‘Akrepler’ olarak adlandırılan Sırbistan özel güvenlik güçleri de katıldı. BM, Srebrenitsa’yı güvenli bölge ilan etmiş olmasına karşın 400 silahlı Hollanda barış gücü askeri katliamı önlemedi.
Srebrenitsa katliami II. Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’da gerçekleşmiş en büyük toplu insan kıyımı ve kıtada hukuksal olarak ilk kez belgelenmiş soykırım olarak kabul ediliyor.
Yugoslavya’nın çöküşü üzerine 1992 yılında Sırpların Bosna’da başlattıkları soykırımın ardından bölgeye zoraki olarak müdahale eden BM’nin güvenli bölge ilan ettiği 6 bölgeden biri Srebrenitsa’ydı.
BM, MÜSLÜMANLARIN SİLAHLARINI TOPLADI
Savaştan önce 24 bin olan kentin nüfusu mülteci göçleriyle birlikte 60 bine ulaştı. Toplama kampına dönüşen kentte, Müslümanların elindeki silahlar BM Barış Gücü tarafından koruma gerekçesiyle toplandı.
Ratko Mladiç komutasındaki Sırplar, Srebrenitsa’ya yönelik saldırıları artırınca Müslümanların toplanan silahlarını geri almak istedi. Ancak, Hollandalı komutanı Thom Karremans talebi reddetti.
Hollandalı askerler bir gece yarısı Bosna’daki BM Barış Gücü komutanı Hollandalı generalden aldıkları emirle Srebrenitsa’dan ayrıldı. Savaş sırasında şehrin güvenliğinden sorumlu olan komutan Karremans kendisine sığınan 25 bin mülteciyi Sırplara bıraktı. Sadece bir hafta sonra katliam gerçekleştirildi.
Sırp generalin kenti boşaltan Hollandalı komutana bir hediye verirken görüntüleri yıllar sonra ortaya çıktı.
“SOYKIRIM” DEDİLER AMA SIRBİSTAN’I SORUMLU TUTMADILAR
2007 yılında Lahey Uluslararası Adalet Divanı, bir hafta süren katliamı bir ‘soykırım’ olarak kabul etse de Sırbistan’ın sorumlu tutulmayacağına karar verdi.
Sırp komutan Mladic, geçen kasım ayında sonuçlanan davada Srebrenitsa soykırımından müebbet hapse mahkum edildi. Aynı mahkeme, 2016’da sonuca bağladığı davada, Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karadzic’e Srebrenitsa soykırımı dahil 10 ayrı suçtan 40 yıl hapis cezası verdi.
Farklı mahkemelerde görülen Srebrenitsa davalarında bugüne kadar 45 Sırp, toplam 699 yıl hapis cezası aldı. Eski Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Milosevic de Srebrenitsa’daki soykırımla suçlandı ancak yargılanması devam ederken cezaevinde öldü.
Srebrenitsa soykırımındaki suçları nedeniyle kim kaç yıl hapis cezası aldı?
- Sırp general Radislav Krstic: 35 yıl
- Vidoje Blagojevic: 15 yıl
- Vujadin Popovic: Ömür boyu
- Ljubisa Beara: Ömür boyu
- Drago Nikolic: 35 yıl
- Ljubomir Borovcanin: 17 yıl
- Vinko Pandurevic: 13 yıl
- Radivoje Miletic: 19 yıl
- Milan Gvero: 5 yıl
- Milorad Trbic: 30 yıl