ABD Başkanı Donald Trump’ın bu yıl 25 Temmuz’da Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenzskiy ile yaptığı telefon görüşmesinin dökümlerini Beyaz Saray yayınladı. Trump, Zelenzskiy’den Joe Biden’ın oğlunun şirketiyle ilgili soruşturma konusunda devreye girmesini istiyor.
BOLD – Beyaz Saray, ABD Başkanı Trump’ın azledilme süreciyle ilgili soruşturmanın odak noktası haline gelen telefon görüşmesinin deşifresini yayınladı. Trump’ın 25 Temmuz’da Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenzskiy ile gerçekleştirdiği görüşmede, rakibi Joe Biden’ın oğlu için soruşturma istediği görülüyor.
Temsilciler Meclisi’nde Demokrat çoğunluk lideri ve Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, önceki gün Trump’ın hesap vermesi gerektiğini belirterek, resmi azil sürecini başlattıklarını açıklamıştı. Demokratlar, Trump’ı yabancı bir devlet başkanından bu tarz bir soruşturma açılmasını isteyerek makamını siyasi çıkar elde etmeye çalışmakla suçluyor.
CROWDSTRIKE ŞİRKETİNE SORUŞTURMA
Paylaşılan belge, telefon konuşmasının deşifresini değil, konuşmayı dinleyen ABD’li yetkililerin aldıkları notların bir araya getirilmesiyle oluşturulan resmi görüşme dökümü.
Döküme göre, Trump, hem 2016 seçimlerinden önce Demokrat Parti Ulusal Komitesi’nin sistemine yönelik siber saldırıyı soruşturması için tutulan Crowdstrike şirketini hem de Biden’ın oğlunun şirketiyle ilgili konuyu görüşmede gündeme getiriyor.
Trump, Zelenskiy’e, kendisinden bir ricası olduğunu ve Crowdstrike şirketiyle ilgili durumu incelemesini istediğini belirtiyor. Trump, Demokrat Parti Ulusal Komitesi’nin Ukrayna’da olduğu söylenen sunucusunun yerinin tespit edilmesi için de yardım istiyor.
GÖRÜŞMEDEN İLGİNÇ DETAYLAR
Beyaz Saray’ın yayınladığı beş sayfalık deşifre metninde Trump, “Biden’ın oğlu hakkında konuşulacak çok şey var – Biden’ın soruşturmayı durdurması gibi… Birçok insan bu konunun aydınlatılmasını istiyor. Bu nedenle Adalet Bakanı (William Bar) ile bulunabileceğiniz her türlü girişim harika olur” ifadelerini kullanıyor.
Görüşmede Trump’ın, “Biden soruşturmayı durdurmakla övünüyordu. Eğer konuya eğilebilirseniz… Bu bana gerçekten korkunç geliyor” dediği görülüyor.
Zelenskiy de yeni başsavcıyı kendisinin atayacağını ve bu konuyu inceleyeceklerini söylüyor. Zelenskiy ayrıca Trump’tan konuyla ilgili ellerindeki bilgileri paylaşmasını da istiyor.
BIDEN İLE İLGİLİ İDDİALAR
ABD eski başkan yardımcısı Biden’ın oğlu Hunter Biden, 2014 yılında enerji şirketi Burisma Holding’in yönetim kurulunda görev yapmaya başlamıştı. Söz konusu holding, Ukrayna’nın eski devlet başkanı Viktor Yanukoviç’in kabinesinde yer alan eski Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı politikacı Mikola Zloçevski tarafından kurulmuştu. Hunter Biden, o dönem Kırım’da bir doğalgaz projesi yürüten holdingin çıkarları için babasının politik nüfuzunu kullanmakla suçlanmıştı.
Joe Biden’ın Mart 2016’da Burisma’nın sahibine yönelik bir soruşturmayı yürüten başsavcı Viktor Şokin’in kovulması yönünde Ukrayna hükümetine baskı yaptığı iddia edilmişti.
TRUMP: KİMSEYİ TEHDİT ETMEDİM
ABD Başkanı Donald Trump, New York’ta düzenlediği basın toplantısında, Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy’ye herhangi bir baskı yapmadığını savundu.
Suçlamaları reddeden ABD Başkanı “Bir şey yapmadım. Kimseyi tehdit etmedim” derken, Ukrayna lideri Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesi etrafındaki iddaları “aldatmaca” diye tanımladı.
Başkan Trump, Demokratların azil soruşturmasını başlatmak için zamanlama olarak özellikle BM Genel Kurulu’nu seçtiğini savundu. “Demokratlar bunu kasten BM sırasında yaptı. Çünkü elde ettiğimiz başarılardan dikkati başka yöne çekmek istediler. Her şey gibi bu da planlıydı” dedi.
ZELENSKİY: NORMAL BİR GÖRÜŞMEYDİ
Görüşme ile ilgili Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskiy, “ABD’nin demokratik seçimlerine müdahil olmak istemiyorum. Normal bir telefon görüşmesiydi. Kimse beni bir şeye zorlamadı” dedi.
GÖRÜŞME İÇERİĞİNE TEPKİLER
Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Partili Başkanı Nancy Pelosi, Trump’ın “seçimlerin bütünlüğüne ve ulusal güvenliğe zarar veren davranış içerisine girdiğini” söyledi.
Temsilciler Meclisi İstihbarat Komisyonu Başkanı Adam Schiff de, Trump’ın “mafya patronu” imajı çizdiğini belirtti ve Ukrayna lideriyle görüşmesinde söylediklerinin azil için “güçlü kanıt” oluşturduğunu savundu.
Temsilciler Meclisi’ndeki dört komisyonun başkanı da ortak açıklama yaparak, Trump-Zelenskiy görüşmesini “başkanlık makamının çok net, tahrip edici ve şok edici bir suistimali” olarak niteledi.
Cumhuriyetçi senatör Mitt Romney de, Trump-Zelenski görüşmesinin içeriğini “son derece rahatsız edici” olarak niteledi. 2012 başkanlık seçimlerinde eski Başkan Barack Obama’nın rakibi olan Romney, “Eğer ABD’nin başkanı yabancı bir ülkenin liderine siyasi yapıya sahip bir soruşturma yürütmesini istiyor ya da baskı yapıyorsa bu rahatsız edicidir” dedi.
İSTİHBARAT YETKİLİSİNİN ŞİKAYETİ KONGREDE
Bu arada istihbarat kurumlarından bir yetkilinin Trump-Zelenskiy görüşmesine ilişkin yaptığı ve gizli tutulan başkan hakkındaki şikayet, Kongre’ye elden teslim edildi.
New York Times’ın haberine göre, şikayet sadece Trump’ın Zelenksiy ile görüşmesi değil, bu diyaloğun Beyaz Saray personeli tarafından ele alınış biçimiyle de ilgili.
Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi’nin Demokrat Partili Başkanı Adam Schiff “İddiaları çok rahatsız edici buldum. Aynı zamanda çok inanılır da buldum.” dedi. Shiff “Bu cesur bireyin yaptığı şey ciddi bir usülsüzlüğü ortaya çıkarttı. Seni korumak için elimizden geleni yapacağız” dedi.
Uluslararası basın örgütlerinden BM İnsan Hakları Konseyine Türkiye başvurusu