Kimse Yok Mu Derneği Başkan Yardımcısı Levent Eyüpoğlu, 15 Temmuz öncesine kadar uluslararası alanda mültecilerle ilgili pek çok çalışmaya imza attı. Tüm dünyaya mültecilerin sorunlarını duyurmak için karikatür yarışması düzenledikten sadece 3 ay sonra kendisi de mülteci oldu.
BARBAROS KAYA – ATİNA
BOLD – Levent Eyüpoğlu, kürsüde mültecilik konulu karikatür sergisinin detaylarını paylaşıyordu. Mülteciliğin bir hastalık olmadığını ve Kimse Yok Mu Derneği’nin çalışmaları olduğunu anlattı. Mültecilik konusunda farkındalık yaratmak adına uluslararası bir karikatür yarışması düzenlemenin ve bunu Avrupa’nın bir çok şehrinde sergilemenin çok önemli olduğunu savunuyordu.
BİR GÜN BİZ DE MÜLTECİ OLABİLİRİZ
Konferansta bulunan bir Yunan gazeteci araya girerek Kimse Yok Mu Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcı Levent Eyüpoğlu’na “Neden mültecilik üzerine bu kadar duruyorsunuz? Diğer yardım kuruluşlarının göremediği neyi görüyorsunuz da bu konuda bu kadar hassassınız” sorusunu yöneltti. O anda konuşmacı olan Eyüpoğlu soru karşısında bir süre düşündü ve “Bir gün biz de mülteci olabiliriz. Bu coğrafyada kimsenin hayatı garanti altında değil” diye cevapladı.
Eyüpoğlu ile gazeteci arasında geçen bu diyalog, Atina’da Nisan 2016’da mülteci konulu karikatür sergisinin açılışında gerçekleşti. Tarihler 15 Temmuz 2016’yı gösterdiğinde uluslararası yardım kuruluşu ve mülteci çalışmaları olan Kimse Yok Mu Derneği Türkiye’de kapatıldı ve yönetici ve çalışanları mülteci olarak ülkeyi terk ettiler. Mülteci olmayanlar ise hapse girdiler.
BOT İLE YUNANİSTAN’A GEÇTİ
Eyüpoğlu, konuşmasından sadece 2 ay sonra ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Türkiye’den Yunanistan’a bir bot ile geçti ve BM statüsünde bir mülteci oldu. Eyüpoğlu o geceyi anlatırken şunları söylüyor:
“Karanlıkta bir botun üzerinde sınırdan geçerken, yaptığım tüm çalışmalar gözümün önünden geçti. Daha önce yardım etmeye koştuğumuz Yunanistan’a şimdi sığınmak zorunda kaldık. Çok iyi bildiğim Atina’da şimdi mülteci olarak yaşıyorum. Geçmişe baktığımda gerçekten karikatür gibi bir hayatım oldu.”
İLTİCA ETMEK ZORUNDA KALIYORLAR
Savaşlar, çatışmalar, doğal afetler ve baskı rejimleri çok sayıda sivilin hayatında tarifi imkansız yaralar açıyor. Yurtlarından sürgün edilen insanlar güvenli bölgelere iltica etmek zorunda kalıyor. Göçe zorlanan siviller uzun yolculuklarında sayısız zorlukla mücadele ediyor. Güvenli bölgelere ulaşmayı başarabilenlerse ulaştıkları ülkede pek çok sorunla karşılaşıyor.
Kimse Yok Mu Derneği, hayatlarını “mülteci” olarak devam etmek durumunda kalan insanların yaşadığı tüm bu sorunları dünya gündemine taşımak için 2016 yılında mülteci konulu karikatür yarışması düzenledi. Dünyanın birçok noktasından 1200 karikatür yarışmaya katıldı ve en iyi 120 tanesi seçildikten sonra Atina’da sergilendi.
6 ŞEHRİ GEZECEKTİ
Organizasyonun yöneticilerinden olan Eyüpoğlu, şu bilgileri paylaştı: “Normal şartlar altında sergiyi bir panel olarak planlamıştık. Ödül törenini İstanbul’da yaptıktan sonra Atina, Berlin, Köln, Brüksel ve Paris’te seçilmiş 120 karikatürü sergilemeyi planlıyorduk. Bu şehirleri de bilinçli seçtik. Çünkü bir mülteci evinden çıkmak zorunda kalınca önce Türkiye’ye geliyor ve buradan Avrupa’ya geçmek için Yunanistan’a geçiyor. Yunanistan’da da kalmak istemiyor ve Avrupa’nın büyük şehirlerine dağılıyorlar.”
Göç yolları ile ilgili çalışma yaptıktan sonra karikatürleri bu şehirlerde sergilemeyi planladıklarını anlatan Eyüpoğlu, planlarından bahsederken bir an duraksadı ve arkasına yaslanıp “Çok güzel olacaktı” dedi. Çünkü olaylar planladıkları gibi gitmemişti. 15 Temmuz hadisesi baş gösterince Kimse Yok Mu kapandı ve çalışanları dahil Türkiye’den çok büyük bir grup göç etmek zorunda kaldı. Proje durdu. Sergiler apar topar toplandı ve herkes hayatını kurtarmaya çalıştı.
HERKES MÜLTECİ OLABİLİR
Kimse Yok Mu Derneği, karikatür yarışması ve sergisi için “Herkes mülteci olabilir. Bu sorunu en hızlı şekilde çözmeliyiz” diyerek harekete geçti. Yarışmanın açıklama bölümünde “Mülteci olarak isimlendirdiğimiz bu insanların yaşadığı tüm zorluklar bir gün herkesin sorunu olabilir. O nedenle bu sorunların bir an önce çözüme kavuşturulması zaruridir” mesajı yer alıyordu.
BİRİNCİLİK ÖDÜLÜ KÜBA’YA
Mülteci konulu 1200 karikatür ödül için yarıştı ve birincilik ödülünü Kübalı karikatürist Aristides Esteban Hernandez Guerrero aldı. “Toplumla birlikte adaletin de göç etmek zorunda kalması” vurgusu karikatüre, birincilik ödülü olan 3 bin doları kazandırdı.
Yarışmada ikincilik ödülünü ise Romanya’dan Constatin Pavel aldı. Avrupa Birliğini mültecilik konusunda seyirci kalmakla suçlayıcı bir karikatür Pavel’e 2 bin dolar kazandırdı.
Üçüncülüğü İtalyan Alessandro Gatto elde etti. Gatto, ağzında bebek taşıyan bir leylek ile can simidi taşıyan bir meleği yan yana uçarken karikatürize etti.
DÜNYACA ÜNLÜ İSİMLER
Yarışmanın jüri üyeleri de dünya genelinde ismini duyurmuş karikatüristlerden oluşuyordu. T24 yayın kuruluşunda çizer olan Tan Oral, Avrupa Karikatürcüler Birliği Başkanı Rudy Gheysens, Dünyaca ünlü Türk karikatürist Muammer Kotbaş, Zaman Gazetesi ilistürasyon çizeri Cem Kızıltuğ ve ödüllü karikatürist İbrahim Özdabak’tan oluşan bir heyet karikatürleri değerlendirdi.
Cumhurbaşkanının maaşını açıklamak Cumhurbaşkanına hakaret sayıldı