ABD’de Donald Trump yönetiminin nükleer anlaşmadan çekilerek İran’a yaptırımları devreye sokması üzerine Tahran da anlaşmadaki taahhütlerinden aşama aşama geri adım atıyor.
BOLD – Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Kum kentindeki Fordo Nükleer Tesisi’nde 1044 santrifüje çarşamba gününden itibaren gaz enjekte edileceğini duyurdu. Ruhani, işlemin Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun (IAEA) gözetiminde başlatılacağını açıkladı.
Ruhani, diğer ülkelerin 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadaki taahhütlerine sadık kalması halinde bu adımın geri alınabileceğini belirtti. 2015 yılında İran ile P5+1 olarak bilinen (BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ABD, Çin, Rusya, İngiltere, Fransa ve Almanya) ülkeler arasında imzalanan anlaşma kapsamında bu santrifüjler boşaltılmıştı.
Atom reaktörlerinde yakıt olarak kullanılan zenginleştirilmiş uranyum nükleer silah yapımında da kullanılıyor. İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi geçtiğimiz gün de ülkesinin uranyum zenginleştirme faaliyetlerini hızlandıracak IR-6 serisi 30 adet yeni santrifüjün açılışının yapıldığını duyurmuştu.
FRANSA, RUSYA VE AB’DEN TEPKİ
Ruhani’nin açıklaması üzerine Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Sözcüsü Maja Kocijcancic, “İran’ın nükleer anlaşmadaki taahhütlerini daha da azaltacağı yönündeki açıklamasından endişe duyuyoruz” dedi.
Kocijcancic, İran nükleer anlaşmaya uygun davrandığı sürece AB’nin de taahhütlerini sürdüreceğini vurguladı.
Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Agnes von der Muhll, bu adımın nükleer anlaşmaya aykırı olduğunu belirterek “Ortaklarımızla, İran’ın açıklama ve eylemleri konusundaki Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı raporunu bekliyoruz” dedi.
Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dimitri Peskov da İran’ın son adımı ile ilgili kaygılarını ifade ederek “Bu anlaşmanın muhafaza edilmesini destekliyoruz” diye konuştu.
İRAN, ADIM ADIM ANLAŞMADAN ÇEKİLİYOR
Tahran ve Washington arasında gerilim geçen yıl Mayıs ayında Başkan Donald Trump’ın uluslararası nükleer anlaşmadan çekilmesiyle yeniden tırmanmıştı.
Anlaşmaya taraf olan diğer ülkeler, ABD’nin tek taraflı olarak anlaşmadan çekilmesi ve yaptrım uygulamasına tepki göstermiş ve taahhütlerini sürdürme konusunda çaba göstereceklerini ifade etmişti.
ABD’nin İran’a yönelik yaptırımları yeniden devreye sokmasının ardından Tahran da anlaşmayla kabul ettiği yükümlülüklerinden aşama aşama geri adım atmaya başladı.
Tahran, yükümlülüklerinden geri adım atarak, anlaşmaya hala bağlı olduklarını söyleyen Avrupa ülkeleri, Rusya ve Çin’in Washington üzerinde baskı kurmasını sağlamaya çalışıyor.
İran, Kasım ayında daha ileri adımlar atabileceğini söylemişti.
Türkiye’nin güvenli bölge içine aldığı Tel Abyad’da bombalı saldırı: 13 sivil öldü