Wuhan Merkez Hastanesi doktorlarından Li Wenliang, geçen Aralık’ta koronavirüsü fark etti. Çevresini ikaz etti. Fakat yetkililer onu susturmaya çalıştı. Sonunda haklı çıkan Li oldu.
BOLD – Çin yönetimi hızla yayılan koronavirüs ile mücadelede ‘etkisiz ve yetersiz’ kaldığını kabul etti. Oysa virüs kendini ilk gösterdiğinde tehlikenin boyutunu fark eden bir doktor çevresindekileri ikaz etmişti. Ancak yetkililer o hekim Li Wenliang’ı, ‘toplum düzenini şiddetle sarsan yanlış iddialarda bulunmakla’ suçladı. Sonuçta, Dr. Li haklı çıktı.
HASTALIĞI FARK ETTİ VE ÇEVRESİNDEKİLERİ İKAZ ETTİ
Dr. Li’nin başına gelenler, Wuhan’da koronovirüs vakalarının ilk görülmeye başladığı günlerde, bölge yetkililerinin yanlış yaklaşımlarına iyi bir örnekti.
BBC’den Stephanie Hegarty’ın haberine göre Ocak başlarında Wuhan’daki yetkililer yeni bir koronavirüs türüyle ilgili haberlerin yayılmasını engellemeye çalışıyordu. Bir doktor bu konuda meslektaşlarını uyarmaya kalkıştığında polis de onu ikaz etti. Bir ay sonra ise bir hastanedeki hasta ziyaretini sosyal medyada paylaştığında kahraman ilan edilmişti.
SARS 2003’TE DÜNYA ÇAPINDA SALGONA YOL AÇTI
“Herkese merhaba, ben Li Wenliang, Wuhan Merkez Hastanesi’nde göz doktoruyum” diye başlıyordu paylaşım.
SARS salgınına benzettiği ilk yedi vakayı geçen Aralık’ta fark ettiğinde Dr. Li hastalığın kendini gösterdiği yerde çalışıyordu. SARS 2003’te dünya çapında bir salgına yol açmış bir virüstü.
Yeni vakaların Wuhan’daki Huanan deniz ürünleri pazarından kaynaklandığı tahmin ediliyor, hastalar hastanede karantinada tutuluyordu.
YETKİLİLERİN SÖYLEMLERİNİ ANLAYAMADIĞINI YAZDI
Dr Li, Weibo’daki blogunda, kendisi salgına yakalanmasına rağmen yetkililerin, hiçbir sağlık görevlisinin salgından etkilenmediğini söylemesini anlayamadığını yazmıştı.
30 Aralık’ta meslektaşlarıyla iletişim halinde olduğu bir sosyal medya grubuna salgınla ilgili bir mesaj göndermiş ve hastalığın bulaşmaması için koruyucu giysi giymelerini öneriyordu.
Bilmediğiyse hastalık sebebi koronavirüsün tamamen yeni bir tür olduğunun keşfedilmesiydi.
DİREKTİF ‘ANLAŞILDI MI?’ CEVAP ‘ANLAŞILDI’
Dört gün sonra Kamu Güvenliği Departmanı’ndan yetkililer gelip bir mektup imzalamasını istedi. ‘Toplum düzenini şiddetle sarsan yanlış iddialarda bulunmakla’ suçlanıyordu.
“Sizi uyarıyoruz: Aynı küstahlık ve inatla bu yasa dışı faaliyete devam ederseniz hakkınızda işlem yapılacaktır – anlaşıldı mı?” diye yazıyordu. Li el yazısıyla “Anlaşıldı” diye yazmıştı.
SEKİZ KİŞİ HAKKINDA SÖYLENTİ SORUŞTURMASI AÇILDI
Doktor, polisin ‘söylentiler yaymakla’ suçlayıp haklarında soruşturma başlattığı sekiz kişiden biriydi. Ocak sonunda, mektubun bir kopyasını Weibo’daki bloğunda yayınlayıp olanları anlatmıştı. Bu arada yetkililer ondan özür diledi, ama biraz geç olmuştu.
MUAYENE ESNASINDA VİRÜS BULAŞTI
Ocak’ın ilk haftalarında Wuhan’daki yetkililer, virüsün ancak hayvanlarla temas halinde bulaşabileceğini iddia etmişti. Doktorları korumak üzere hiçbir rehber hazırlanmamıştı. Polislerin ziyaretinden bir hafta sonra Dr. Li, glokom hastası bir kadını tedavi ediyordu. Kadına koronovirüs bulaştığını bilmiyordu.
ANNE VE BABASI DA RAHATSIZLANIP HASTANEYE KALDIRILDI
Polisin Dr. Li’ye imzalattığı mektupta kendisinin yalan iddialarda bulunduğu ifade ediliyordu.
Weibo’daki bloğunda, 10 Ocak’ta öksürmeye başladığını, ertesi gün ateşlendiğini, iki gün sonra da hastanelik olduğunu anlatıyordu. Anne ve babası da rahatsızlanıp hastaneye kaldırılmıştı.
YETKİLİLER SALGINI KABUL EDİP ACİL DURUM İLAN ETTİ
10 gün sonra, 20 Ocak’ta Çinli yetkililer koronavirüs salgını sebebiyle acil durum ilan etti.
Li, önce birkaç defa koronovirüs testi olduğunu ancak tümünün negatif çıktığını, kendisinde virüs bulunamadığını söyledi.
30 Ocak’taki blogunda ise “Bugün nükleik asit testi pozitif çıktı, ortalık sakinleşti, sonunda teşhis kondu” diye yazdı.
PAYLAŞIMI BİNLERCE YORUM VE DESTEK ALDI
Dr Li Wenliang koronavirüsle ilgili söylenti yaymakla suçlanmıştı. Sonunda da gözlerini belerten ve dilini sarkıtan bir köpek emojisi kullanmıştı. Bu paylaşımı binlerce yorum ve destek mesajı aldı.
Yorum yazan bir kişi, “Dr. Li Wenliang bir kahraman” diyordu, onun başına gelenlerin ülkesi hakkında ne anlattığından endişe eder bir halde.
MİLYONLARCA Lİ’YE İHTİYAÇ VAR HAYKIRIŞI
“Gelecekte doktorlar bulaşıcı bir hastalığın belirtilerini gördüğünde erken uyarıda bulunma konusunda temkinli olacak”, “Daha güvenli bir kamu sağlığı uygulaması için on milyonlarca Li Wenliang’a ihtiyaç var” diye yazıyordu.
“AKP’li Fatma Betül Sayan, günlük 70 TL’ye mahkemelere adam getirtti”