Uzun süredir Türkiye’den gelen imamlar konusunda rahatsız olan Almanya, devlet destekli ilk imam eğitimini yarın başlatıyor. İslam Koleji adlı derneğin öncülüğünde başlayan eğitim iki yıl sürecek. İlk dönemde 20 imam adayı yer alıyor.
BOLD – Almanya’da devlet destekli ilk imam eğitimi yarın başlıyor. Kurucuları arasında teologlar, ilahiyatçılar, bilim insanları ve kamusal yaşamın önemli aktörlerinin bulunduğu İslam Koleji adlı derneğin öncülüğünde başlayan eğitim iki yıl sürecek.
Korona pandemisi nedeniyle nisan ayında başlaması gereken öğretim döneminin resmi açılışı 15 Haziran’a ertelenmişti.
2011 yılında Tübingen Üniversitesi’nde ‘İslam Teolojisi Merkezi’ni açarak İslam dini eğitimlerini başlatan Almanya, nihai olarak camilerde görev yapacak imamları ülkede yetiştirmek, Diyanet İşleri Başkanlığı örneğinde olduğu yurtdışından ülkedeki camilere imam gönderilmesini engellemek istiyor. Ancak bunun için Almanya’daki camilerde görev yapacak yeterli seviyede imam yetiştirilmesi gerekiyor.
EĞİTİM PROGRAMI
Adayların eğitime dahil olabilmeleri için bir ilahiyat eğitimini tamamlamış olma ya da uzun yıllar cemaatlerde imam olarak görev yapmış olma şartı aranıyor. Bu şartları yerine getiren adayların yaptığı başvurular bir komisyon tarafından değerlendirildi ve ardından seçmeler yapıldı.
Kadın ve erkek adaylardan oluşan ilk grupta yer alan imam adayları vaaz, hutbe, siyasi eğitim, ibadet, cemaat için sosyal ve manevi hizmet gibi pek çok alanda eğitim görecek. Eğitime Almanya Müslümanlar Merkez Konseyi, Almanya Faslılar Merkez Konseyi, Maliki Cemaatler Birliği, Bosnalılar İslami Cemaati, ilahiyatçılar, teologlar, siyasetçiler ve kamu hukukçuları da destek veriyor.
Devlet destekli ve Almanca dilinde yapılacak ilk imam eğitimine İslam Koleji adlı derneğin danışma kurulunda da yer alan Almanya’nın eski cumhurbaşkanlarından Christian Wulff da destek veriyor.
ALMANYA TÜRKİYE’DEN GELENLERDEN RAHATSIZ
Almanya’da son yıllarda Müslüman din görevlilerinin yurt dışından gelmesi konusunda yoğun tartışmalar yaşanıyor. Din görevlilerinin başka devletler tarafından yetiştirilip, maaşlarının onlar tarafından ödenmesi, onların memuru olarak Almanya’ya gelmesi ve buradaki Müslüman cemaatlerde hizmet vermeleri rahatsızlık oluşturuyor.
Bu konuda eleştirilerin en çok odağında olan kuruluş da son yıllarda Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB) oldu.
Nitekim DİTİB’in yaklaşık bin kadar camisinde görev yapan binden fazla din görevlisi de Türkiye’de eğitim aldıktan sonra Almanya’ya gelen ve maaşları Türkiye’den ödenen devlet memurları.
DİTİB’İN KARIŞTIĞI SKANDALLAR
DİTİB bünyesinde görev yapan imam ve müezzinler, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından kendi kadrosundan seçilmekte, Ankara’dan 5 yıllığına Almanya’da görev yapmak üzere tayin edilmekte ve maaşlarını Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan almaktadır.
Türkiye kökenli göçmenlerin en yoğun olarak yaşadığı ve DİTİB’in merkezinin de bulunduğu Kuzey Ren-Vestfalya’da (KRV), eyalet hükümeti, DİTİB ile işbirliğini 2017’de dondurdu. Buna, 15 Temmuz darbe teşebbüsü sonrasında Diyanet İşleri Başkanlığı’nın talebi üzerine Almanya’daki bazı DİTİB imamlarının bulundukları cemaatlerdeki Gülen Hareketi mensupları ve kısmen de muhalifler hakkında tuttukları ve Ankara’ya yolladıkları listeler krizi neden oldu.
Sadece KRV’de 39 kişi ve derneğin adı Ankara’ya yollanan ‘ihbar’ listelerinde yer aldı. Eyalet hükümetinin hazırladığı bir raporda, KRV’de görevli 13 DİTİB imamın bu listeleri yolladığı bilgisine yer verildi. Altı imam hakkında soruşturma başlatılmasıyla o dönem DİTİB’e güven derinden sarsıldı. Diyanet’ten gönderilen bin 100 civarında din görevlisi bulunan DİTİB’e “AKP’nin Almanya’daki uzun kolu” olma yakıştırmaları yapıldı.
Sonraki dönemde de bazı imamların kendi inisiyatifleri ile Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) ile emniyet teşkilatına ihbarlarda bulundukları, listeler yolladıkları ve söz konusu ihbarlarda adı geçen bazı kişilerin Türkiye’de açılan soruşturma dosyalarına kanıt olarak girdiği ortaya çıktı. Aynı dönemde Almanya’dan Türkiye’ye gidişte çok sayıda vatandaşın gözaltına alındığı, bazılarının tutuklandığı, kimilerinin yurt dışı çıkış yasağı ile şartlı salındığı ve Almanya’ya dönemediği, kimilerinin ise ülkeye girişi engellenerek beş yıla varan yasak belgeleriyle geri gönderildiği görüldü.
16 imam MİT’e çalıştıkları iddiasıyla sorgulandı. Soruşturma sonucunda, Alman iç istihbarat servisi Anayasayı Koruma Teşkilatı’nın (BfV) DİTİB’i izlemeyi gündeme aldığı açıklandı.
Federal Hükümet ayrıca, 2018 ve 2019 bütçelerinde DİTİB’e ayrılan yardım kalemlerini durdurdu.
İMAMLARA ALMANCA BİLME ŞARTI GETİRİLMİŞTİ
Almanya’da Eyalet Temsilcileri Meclisi (Bundesrat), Aralık 2019’da yabancı din görevlilerine Almanca bilme zorunluluğu getiren düzenlemeyi kabul etmişti.
Düzenlemeyle dini cemaatler tarafından görevlendirilen imam veya rahip gibi din görevlilerinin oturma izni alabilmek için A2 temel seviyesinde Almanca bildiklerini kanıtlamaları gerektiği kaydedildi.
ABD’de 3 senatör Türkiye’deki insan hakkı ihlallerine karşı yasa tasarısı sundu
