15 Temmuz sonrası AKP ile ulusalcı çevrelerin işbirliğinin simgesi haline gelen ‘Mavi Vatan’ tezi gündemden düştü. AKP’nin siyasi rant devşirdiği; ulusalcıların da kendi reklamlarını yaptığı doktrin, Türkiye ve Yunanistan’ı geçen yıl savaşın eşiğine getirdi. Ancak AB’nin yaptırım sopasını göstermesi, içerde de 2 grup arasındaki ittifakın bozulması sonrası Mavi Vatan bir kenara atıldı.
BOLD ANALİZ – Türk Deniz Kuvvetleri’nde ‘ulusalcı marjinal bir grubun’ köpürttüğü ve 15 Temmuz sonrası ulusalcı-milliyetçi çevrelerle AKP’nin kurduğu rejimin resmi bir tezi haline geldi ‘Mavi Vatan’.
‘Mavi Vatan’ uğruna tatbikatlar yapıldı, Türkiye ile Yunanistan defalarca Akdeniz’de savaşın eşiğine geldi. Ancak ‘Mavi Vatan’ söylemi de ‘Çözüm Süreci’ gibi AKP tarafından bir süre siyasi olarak kullanıldı ve ardından buruşturulup çöpe atıldı. Kamuoyu 2020 yılında Türkiye neden Akdeniz’de Yunanistan’la defalarca savaşın eşiğine geldiğini bile unuttu.
Dışarıda Avrupa Birliği ‘yaptırım’ sopasını gösterince; içeride ise Erdoğan’ın bir dönem kullandığı Mavi Vatan’cıların kullanım süresi dolunca ‘Mavi Vatan’ unutulup gitti.
‘Montrö Bildirisi’ sonrası gözaltına alınan Mavi Vatan tezinin savunucularına önce ekranlar yasaklandı. Son olarak da bildiriye imzalayanlara bu hafta başında açılan dava ile Erdoğan, Mavi Vatan’cıların tabutuna son çiviyi çaktı.
‘MAVİ VATAN’ DOKTİRİNİ
Mavi Vatan ismi, ilk defa 2006 yılında Balyoz’dan yargılanan emekli tümamiral Ramazan Cem Gürdeniz tarafından ortaya atıldı. Kavram, 15 Temmuz’un tartışmalı ismi Cihat Yaycı tarafından geliştirildi.
‘Mavi Vatan’ Doktirini, 15 Temmuz sonrası ulusalcı marjinal çevrelerce bir anda köpürtülmeye başladı ve 2017 yılında Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanlığı görevine getirilen Cihat Yaycı’nın gayretleri ile bir anda Türk Silahlı Kuvvetleri’nin resmi doktrini haline geldi.
Mavi Vatan, Türkiye Cumhuriyeti’nin Karadeniz, Akdeniz ve Ege’nin ihtilaflı sularında tek taraflı ilan ettiği deniz yetki alanlarını (karasuları, kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge) Yunanistan ve diğer ülkelere karşı askeri gücünü azami ölçüde kullanarak kontrol etmesini öngörüyordu.
Bu ise sıcak çatışma veya savaş demekti. Öyle de oldu. Türkiye birçok kez Akdeniz’de Yunanistan’la savaşın eşiğine geldi.
‘MAVİ VATAN’ TATBİKATLARI
Türk Deniz Kuvvetleri, 2019 yılı Mart ayında 103 gemiyle eş zamanlı olarak Karadeniz, Ege ve Akdeniz’de dev bir “Mavi Vatan’ tatbikatı düzenledi.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 31 Ağustos 2019’da Tuzla’daki Milli Savunma Üniversitesi Harp Okulları diploma alma ve sancak devir teslim töreninde ziyaret defterini imzalarken ‘Mavi Vatan Haritası’ önünde çekilmiş fotoğrafı doktirini savunanlar için büyük bir zaferdi.
Artık Mavi Vatan tezi, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yanı sıra AKP hükumetinin ve bir anlamda Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi tezi haline gelmişti.
2020 yılı Mart ayında yapılacak Mavi Vatan tatbikatı koronavirüs pandemisi nedeniyle yapılamazken, 2021 yılı Mart ayında yapılan tatbikata AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, Vahdettin Köşkü’nden canlı bağlantıyla katıldı.
Erdoğan, canlı bağlantıda tatbikatı yöneten ve Saroz Körfezi’nden Oruç Fırkateryni’nde bulunan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ve Kuvvet komutanları ile görüştü.
SONDAJ GEMİLERİ AKDENİZ VE EGE’DEKİ TARTIŞMALI SULARDA
Mavi Vatan’cıların en güçlü olduğu 2020 yılında Türkiye, bir anda Ege’ye ve Akdeniz’e sismik araştırma ve sondaj gemileri göndermeye başladı.
Yavuz ve Fatih sondaj gemileri ile Oruç Reis sismik araştırma gemisi Türkiye’nin Ege ve Akdeniz’deki iddialarının sembolü oldu. Bu gemiler Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi ile ihtilaflı olduğumuz sulara donanma gemileri eşliğinde gönderildi.
Avrupa Birliği, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin bütün protestolarına rağmen AKP hükumeti Akdeniz’de ve Ege’de petrol ve doğalgaz bulmakta kararlılık görüntüsü veriyordu.
Esas kıyamet ise Yunanistan’ın kırmızı çizgi ilan ettiği Meis adası çevresinde koptu.
TÜRK VE YUNAN FIRKATEYNLERİ ÇARPIŞTI
Türkiye, Ağustos ayı başında Oruç Reis sismik araştırma gemisini fırkateynler eşliğinde Meis adası çevresine gönderdi. Yunanistan da Donanması’nın neredeyse 3’te birini bölgeye sevk etti.
12 Ağustos’ta Doğu Akdeniz’de Meis adası çevresinde Türk donanması ile Yunan donanması birbirine o kadar yaklaştı ki Türkiye’ye ait Kemal Reis fırkateyni ile ile Yunanistan’a ait Limnos fırkateyni arasındaki çarpışma yaşandı.
O gece Almanya Başbakanı Angela Merkel’in devreye girdiği ve iki ülke arasındaki savaşı önlediği ifade edildi.
“TANRIM! TÜRKLERLE DEFALARCA SAVAŞIN EŞİĞİNE GELDİK”
Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Panagiotopoulos, 2021 yılı Şubat ayında Yunan gazetecilere yaptığı açıklamada, Ağustos ayında Meis adası çevresinde Türkiye ile 3 kez savaşın eşiğine gelindiğini açıklayacak ve o günleri şöyle anlatacaktı: “Silahlı Kuvvetler üç kez genel seferberlik ilan etti. Tanrım!”
AB, YAPTIRIM SOPASINI GÖSTERDİ
Türkiye’nin Yunanistan ve Güney Kıbrıs’la ihtilaflı sularda gerçekleştirdiği faaliyetler bu 2 ülkenin üyesi olduğu Avrupa Birliği’nin büyük tepkisini çekti.
AB, 1 Ekim 2020’de yapılan zirvede ilk kez Türkiye’ye yaptırım sopasını gösterdi. 10 Aralık 2020’de yapılan zirvede ise AB, AKP hükumetine hem yaptırım sopasını gösterdi hem de havuç…
Aralık zirvesinde Türkiye ile diyalog ve iş birliği mesajları veren AB, yaptırım kartını masada tuttu. Türkiye’nin Ege ve Akdeniz’de geri adım atması durumunda ‘pozitif gündem’ adı altında bir süreci başlatacağını duyurdu. AKP hükumeti, havucu tercih etti.
VE GEMİLER SESSİZ SEDASIZ ‘MAVİ VATAN’DAN ÇEKİLİYOR
AB’nin yaptırım sopasını göstermesi sonrası AKP hükumeti sonbaharla birlikte Fatih ve Yavuz sondaj gemileri ile birlikte Oruç Reis sismik araştırma gemisini yavaş yavaş alandan çekmeye başladı.
Önce gemiler Yunanistan ve Güney Kıbrıs’la ‘la ihtilaf olmayan bölgelere gönderildi ve ortam soğutuldu. İç kamuoyuna ‘pes etmedik, hala alandayız’ mesajı verilirken; dış kamuoyuna ılımlı mesajlar gönderildi.
Törenlerle, canlı yayınlarla, savaş gemileri eşliğinde Ege ve Akdeniz’deki ihtilaflı bölgelere gönderilen araştırma gemileri; 2020 yılı sonuna gelinirken sessiz sedasız ‘Mavi Vatan’dan çekildi ve ‘siyasi rant devşirmek için’ kullanılacakları güne kadar limanlarda çürümeye bırakıldı.
MAVİ VATAN’CILARDAN İLK FİRE
Aslında içeride Mavi Vatan’cılar için ilk fire, tezin hararetli savunucularından Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Tümamiral Cihat Yaycı’nın görevden alınması oldu.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’la arasının kötü olduğu bilinen Tümamiral Cihat Yaycı, 7 Mayıs 2020’de, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Resmi Gazetede yayımlanan kararıyla Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanlığı görevinden alınarak Genelkurmay Başkanlığı’nın emrine verildi. Bunun üzerine Yaycı, 18 Mayıs 2020’de görevinden istifa etti.
Cihat Yaycı, görevinden istifa etse de televizyon ekranlarından düşmedi ve Mavi Vatan tezini medya aracılığıyla savunmaya devam etti.
Yaycı, aslında ulusalcı grupların sevmediği bir isim. Hatta Ergenekon ve Balyoz soruşturmalarında ulusalcıların üstünü çizdiği isimlerden birisi olarak biliniyor.
MONTRÖ BİLDİRİSİ VE MAVİ VATAN İTTİFAKI PARÇALANIYOR
AKP ile ulusalcı çevreler arasındaki Mavi Vatan İttifakı’nı bitiren ise 100’den fazla emekli amiralin yayınladığı ‘Montrö Bildirisi’ oldu.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un “Bir Cumhurbaşkanı Montrö’yü feshedebilir mi?” sorusuna “Teknik olarak evet” yanıtını vermesi ve Deniz İkmal Komutanı Tuğamiral Mehmet Sarı’nın gittiği bir tarikat evinde sarık ve cüppe ile fotoğraflarının ortaya çıkması üzerine başlayan tartışmalarla ilgili içinde Mavi Vatan tezini savunan çok sayıda ismin de bulunduğu 100’den fazla emekli amiral 4 Nisan’da bir bildiri yayımladı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı ve Milli Savunma Bakanlığı, olayla ilgili soruşturma başlattı. Aralarında ‘Mavi Vatan’ tezini ilk ortaya atan Ramazan Cem Gürdeniz’in de bulunduğu 14 emeli amiral gözaltına alındı. Daha sonra adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Milli Savunma Bakanlığı, bildiriye imza atan emekli askerlerin lojman ve koruma haklarını iptal ederken, bir dönem ekranların vazgeçilmezi olan bu isimlere AKP hükumeti tarafından ekran yasağı da getiriliyordu.
Bildiriyi yayımlayan isimler yandaş medya tarafından lanetlenmeye ve darbe heveslisi olarak lanse edilmeye başlandı.
VE ERDOĞAN MAVİ VATAN’CILARIN TABUTUNA SON ÇİVİYİ ÇAKTI
Ve Erdoğan, bir dönem işbirliği yaptığı Mavi Vatan’cıların tabutuna son çiviyi Pazartesi günü çaktı.
Kamuoyunda “Amiraller Bildirisi” ya da “Montrö bildirisi” olarak bilinen soruşturmayı tamalayan Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, hazırladığı iddianameyi Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesine gönderdi.
Hazırlanan iddianamede, emekli amiraller Türk Ceza Kanunu’nun 316. maddesinde yer alan “Devletin Güvenliğine veya Anayasal Düzene Karşı Suç İşlemek için Anlaşma” suçundan 3 ile 12 yıl arasında hapisle cezalandırılmaları talep edildi.
Meriç’i geçip mahsur kalan 17 kişi donmamak için acil yardım istedi