AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 18 liraya çıkan doları frenlemek için getirdiği kur korumalı TL mevduat sistemi ‘ateşe’ dönüştü. ABD Merkez Bankası’nın faiz artışlarıyla doların yeniden 20 liraya fırlayacağı beklentisi piyasalara geri döndü. Dolardan kısa sürede yüksek kazanç hedefleyen vatandaşlar ve şirketler hesaplardaki 800 milyar lira ile tekrar döviz almaya başlarsa ekonomik kriz derinleşecek. Erdoğan’ın seçim planı da alt üst olacak.
BOLD ANALİZ – Erdoğan ve AKP Hükumeti 20 Aralık 2021 akşamı kur korumalı TL mevduat sistemini tanıttı. Dövizini bozdurup liraya geçenlere ek faiz için Hazine garantisi verildi. Ekonomistler sistemin Hazine’ye yük, dövizin hızla yükselmesi gibi ciddi riskler barındırdığı uyarısı yapsa da AKP yaklaşık 6 aydır KKM’yi uygulamaya devam ediyor. Dolar ise an itibariyle 14,99 lirada duruyor. 15 lira duvarı yıkılırsa doların önünün açık olduğu belirtiliyor.
SEÇİME KADAR YAPILAN YAMA PATLARSA…
AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2023 seçimlerine kadar ekonomiyi ayakta tutmak için yaptığı yamanın patlama riski bulunuyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre sistemde, 22 Nisan itibarıyla 782 milyar TL birikti. Dolar karşılığı ise 53.1 milyar. Mayıs ayında ise rakamın 800 milyar liraya ulaştığı tahmin ediliyor. İktisatçılar ve bankacılar 800 milyar liranın tekrar dövize dönmesi halinde ise büyük bir kriz bekliyor.
HAKKARİ VE KIRKLARELİ DOLAR ALMAYA DEVAM EDİYOR
KKM’nin devreye girmesiyle 81 ilin döviz tasarruflarında yüzde 4.5’lik sınırlı bir düşüş görüldü. 79 ilde vatandaşların döviz alması yavaşladı. Dolarda en hızlı çözülme Sinop yüzde 8.3, Gaziantep yüzde 8.1, Kilis yüzde 7.7, Trabzon yüzde 7.7 ve Ardahan’da yüzde 7.3 illerinde görüldü. Sadece iki şehirde Hakkari ve Kırklareli’nde her birinde yüzde 3.3 olmak üzere bireylerin döviz tasarruf mevduatları yükseldi. 79 ildeki tasarrufların Türk Lirası’na yönelmesi Erdoğan’ın seçim planına hizmet etti.
YOZGATLILAR VE NEVŞEHİRLİLER ERDOĞAN’IN SİSTEMİNE GÜVENDİ
BDDK verileri bireylerin toplam lira tasarruf mevduatının Aralık 2021 sonuna göre 228 milyar lira arttığını da gösteriyor. Aralık sonunda 1 trilyon 33 milyar lira olan Türk Lirası tasarruf mevduat toplamı mart sonu itibarıyla yüzde 22 oranında artışla 1 trilyon 260 milyar liraya ulaştı. Bireylerin TL tasarruf mevduatında en hızlı artış yüzde 38 ile Nevşehir’de görüldü. Yozgatlılar TL tasarruflarını yüzde 35, Gaziantepliler ise yüzde 29 oranında artırarak Erdoğan’ın liralaşma çağrılarında öne çıktı.
79 İL DÖVİZ ALMAYA BAŞLARSA HERŞEY TERSİNE DÖNER
Döviz cinsi tasarrufların yüzde 61’inin toplandığı üç şehir olan Ankara, İstanbul ve İzmir’de ise düşüş yüzde 5’in altında kaldı. Yılın ilk üç ayında Ankaralılar döviz tasarruflarının yüzde 4.5’ini, İstanbullular yüzde 4.1’ini, İzmirliler ise yüzde 3’ünü bozdurdu. Verilere göre 81 ilde gerçek kişilere ait döviz cinsi tasarruf mevduatları toplamı 2021 Aralık sonunda 145.7 milyar dolar tutarında iken; yüzde 4.5’lik sınırlı oranda düşüşle Mart 2022 itibarıyla 135.9 milyar dolara geriledi. Ankara, İstanbul ve İzmir’in de bulunduğu 79 şehirdeki vatandaşlar yeniden dolara yönelirse dolar talebi artacak ve bir günde 20 liralara çıkacak.
REZERVLER EKSİ 55 MİLYAR LİRA, DOLARI 20 LİRADA TUTMAK ZOR
Doları 15 liranın altında tutmak için her hafta rezerv satışı yapan Merkez Bankası, doların 20 liraya çıkması halinde satacak döviz de bulamayacak. Swap hariç net döviz rezervleri eksi 55 milyar dolardan fazla olan Merkez Bankası piyasaları kontrol edemeyince ekonomik kriz derinleşecek. Her gün gelen zamlar daha yüksek oranlarda yapılacak. Erdoğan’ın seçim öncesi beklentileri de boşa çıkacak.
3 aylık bebeği karnında öldü, 1 kez düşük yaptı, 2 aylık hamile tutuklu yaşam mücadelesi veriyor
