BOLD ANALİZ – Kamunun enerji devi BOTAŞ, bazı doğalgaz ödemelerinde Rusya’dan 2024 yılına kadar erteleme talep etti. Türkiye’ye ağustos ayında 15 milyar dolar para veren Putin Hükumetinin borcu ertelemesi halinde, 10 milyar dolarlık kaynak AKP tarafından seçim hamlelerinde kullanılacak.
Bloomberg’in haberine göre BOTAŞ, bazı doğalgaz ödemelerinde Rusya’dan 2024 yılına kadar erteleme istedi. BOTAŞ’tan ismini açıklamayan bir yetkilinin aktardığına göre, ödemelerin bir kısmı 2024’e ertelenmek istenirken, konuyla ilgili görüşmeler sürüyor.
BOTAŞ’A PARA DAYANMIYOR: İLK 5 AYDA 16,5 MİLYAR DOLARI HARCADI
Türkiye’nin enerji ithalatı için kullandığı dövizin neredeyse tamamı Merkez Bankası rezervlerinden karşılanırken, Hazine bütçeden BOTAŞ’a dövizi alabilmesi için rekor düzeyde TL transfer ediyor. 2021 yılında 100 milyar lira borç veren Hazine, 2022 yılında aynı miktarda parayı BOTAŞ’a aktardı. Merkez Bankası ise bu yılın ilk 5 ayında 16,5 milyar dolar rezerv aktarımı yaptı.
RUBLEYLE ÖDEME VE FATURALARA YAPILAN ZAM DA ÇARE OLMADI
Vatandaşın kullandığı doğalgaza zam üstüne zam yapılması da BOTAŞ’ın iflasa sürüklenmesini önleyemedi. Rusya Devlet Başkanı Putin ile AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın doğalgaz ve petrol alışverişini Ruble ile yapma adımı attı. Türkiye’nin, Rusya’dan aldığı doğal gazın yüzde 25’inin ödemesini Ruble ile yapacak olması yaklaşık 2,5 milyar doların Merkez Bankası’nda kalmasını sağlayacaktı. Ancak BOTAŞ’ın kasasında para kalmadığı için AKP Hükumeti, 10 milyar dolarlık doğalgaz ödemesinin ertelenmesini istedi.
EYT VE MAAŞ ZAMLARI İÇİN KULLANILACAK
Rusya’ya ödenmesi gereken 10 milyar dolarlık borcun ertelenmesi halinde Erdoğan, 2023 seçimleri öncesi bu parayla seçim hamleleri yapacak. Emeklilikte Yaşa Takılan (EYT) 1 milyon kişinin seçim öncesi maaşa bağlanması için bu para kullanılacak. Yine memur ve emekli maaşları için Rusya’nın emanet parası harcanacak. Ağustos ayında Rusya Akkuyu Nükleer Santrali için Türkiye’ye 15 milyar dolar vermişti. Bu parayla Merkez Bankası’nın rezervleri 16 milyar dolara yükselmişti.
500 BİN SOSYAL KONUT İÇİN PARA LAZIM
Ekonomistler bu yılın ilk 7 ayında bavulla gelen kaynağı belirsiz 24,3 milyar dolarla da Saray Hükumetinin ekonomik krizin etkilerini hafiflettiği yorumları yapılıyor. TOKİ’nin 500 bin sosyal konut projesi hamlesini de yurtdışından alınan borç paralarla yürüteceği kaydediliyor.
TÜRKİYE, DOĞALGAZIN YÜZDE 45’İNİ RUSYA’DAN ALIYOR
Uzmanlar Türkiye’nin 2022 yılındaki doğalgaz ihtiyacının yüzde 45’ini Rusya’dan aldığını ve 2022 yılının ilk beş ayında Türkiye’nin kuzey komşusundan aldığı doğalgazın 10 milyar dolara ulaştığını söylüyor.
Türkiye, 2021’de yurt dışından 58 milyar 704 milyon metreküp doğal gaz ithal etti. Doğal gazın 26 milyar 343 milyon metreküpünü Rusya’dan, 9 milyar 434 milyon metreküpünü İran’dan 8 milyar 820 milyon metreküpünü Azerbaycan’dan aldı. Cezayir’den 5 milyar 987 milyon metreküp, Nijerya’dan 1 milyar 430 milyon metreküp ve diğer ülkelerden ise 6 milyar 690 milyon metreküp doğal gaz ithal etti.