BOLD – Ankara’da 15 Temmuz’un ardından en az 11 kişinin “siyah transporter” adı verilen araçlarla “kaçırılma” olaylarına ilişkin yargıdan ilk kez önemli bir karar çıktı. Anayasa Mahkemesi (AYM), bu isimlerden eski MİT görevlisi A.O.’nun kaybolmasına ilişkin yapılan bireysel başvuruda hak ihlali kararı verdi. Mahkeme, savcılığın A.O.’nun bulunmasına ilişkin etkili soruşturma yürütmediğini tespit etti. Kararda, emniyetin MOBESE görüntülerini ısrarla dosyaya göndermemesi eleştirildi.
ARKADAŞIYLA GÖRÜŞMEYE GİTTİ, KAYBOLDU
1990’lı yıllardaki kaçırılma vakalarının benzeri, 15 Temmuz’un ardından yeniden yaşandı. Özellikle Ankara’da en az 11 kişinin, “siyah transporter” araçlarla kaçırıldığı iddiasıyla yargıya başvuruldu. DW Türkçe’nin haberine göre bu isimlerden biri de eski MİT görevlisi A.O. oldu. MİT’te istihbarat uzmanı olarak görev yapan A.O., 15 Temmuz’un ardından görev yaptığı Yunanistan’dan geri çağrıldı ve ihraç edildi.
Hakkında Gülen Hareketi’ne üyelik soruşturması yürütülen ve MİT’ten gizli telefon hattı kullanmakla suçlanan A.O., gözaltına alındıktan sonra adli kontrol ile serbest bırakıldı. Ancak A.O.’dan Kasım 2016’dan itibaren bir daha haber alınamadı. A.O., son olarak eşine Ankara’da Kızılay’da bir arkadaşıyla görüşmeye gideceğini bildirdi.
Kocasının kaçırıldığını iddia eden eşi ise savcılığa başvurdu. Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığı, yaptığı incelemede A.O.’nun telefonun önce Eskişehir, ardından ise Afyonkarahisar’da sinyal verdiğini tespit etti.
EMNİYET MOBESE KAYITLARINI MAHKEMEYE GÖNDERMEDİ
Ancak Emniyet, savcılığın talebine rağmen A.O.’nun telefonun en son sinyal verdiği Ankara-Afyonkarahisar istikametindeki MOBESE kayıtlarını bir türlü göndermedi. Savcılığa yeni bir dilekçe veren A.O.’nun eşi ise kocasının kaybolmadan önce kendisine bıraktığı “vasiyetname”de başına bir şey gelmesi halinde çalıştığı kurum olan MİT’i sorumlu tuttuğunu bildirdi. Bunun üzerine Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığı, MİT’in bulunduğu yerin görev alanına girmediğini belirterek, yetkisizlik kararı verdi.
A.O’NUN SORGU GÖRÜNTÜLERİ İZLETİLDİ
Dosyayı devralan Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Emniyet’ten yine Afyonkarahisar’da son kez sinyal verilen MOBESE görüntülerini istedi. Bu arada Gülen Hareketi’ne üyelik davasında yargılanan ve TEM’de işkence gördüğünü iddia eden V.K.A. adlı sanık, gözaltında kendisine A.O.’nun sorgu görüntülerinin izletildiğini savundu. Ancak savcılık, A.O.’nun eşinin talebine rağmen bu kişinin ifadesini almadı.
ARACI 2 YIL SONRA BULUNDU
A.O.’nun kullandığı araç ise 2 yıl sonra Çankaya’da bir sokakta terk edilmiş şekilde bulundu. Bu arada A.O. hakkında Gülen yapılanması üyeliği ve casusluk iddiasıyla soruşturma yürüten savcılık, 2020 yılında hakkında yakalama emri çıkardı. Ancak aradan geçen 6 yıla rağmen A.O.’nun akıbetiyle ilgili bir haber alınamadı.
AYM İLK KEZ KARAR VERDİ
Anayasa Mahkemesi, olaya ilişkin yapılan bireysel başvuru üzerine, anayasada güvence altına alınan yaşamı koruma yükümlülüğü ile etkili soruşturma yükümlülüğünün ihlal edildiğine karar verdi. Kararın bir örneği de ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için gerekli işlemler yapılmak üzere Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi. Ayrıca kayıp A.O.’nun ağabeyine 90 bin TL manevi tazminat ödenmesine de hükmedildi.
“ETKİLİ BİR SORUŞTURMA YÜRÜTÜLMEDİ”
Kararın gerekçesinde A.O.’nun bulunmasına ve sorumluların cezalandırılmasına imkân veren etkili bir soruşturma yürütülmediği belirtildi. Savcılığın A.O. ile ilgili iddialarda bulunan V.K.A. ve onun ifadesinde geçen M.G.’nin ifadesine başvurulmamasını eksiklik olduğu belirtilen kararda, emniyetin MOBESE ve EDS kayıtlarına bakmasının da eksiklik olduğu, savcılığın ise bu eksikliklerin giderilmesi için çaba göstermediği savunuldu.