NECDET ÇELİK | BOLD
Avrupa Birliğinin (AB) son yıllarda skandallarla anılan sınır koruma ajansı Frontex’in başına Hollandalı Hans Leijtens getirildi.
1 Mart itibariyle göreve başlayacak olan Leijtens, Brüksel’de düzenlenen basın toplantısında önemli mesajlar verdi. Gazetecilerin sorusunu cevaplayan çiçeği burnundaki direktör, Ege’deki yasa dışı geri itmelerin duracağı vaadinde bulundu. Kararlı konuşan Hans Leijtens, “Çalıştığım insanların ‘geri itme’ denilen şeyin bir parçası olmamasından sorumluyum. Eğer bir şey yasal değilse, yasak olmalı. Dolayısıyla bunun çok açık olduğunu düşünüyorum” dedi.
ŞEFFAFLIK ARTIRILACAK
Yeni direktör Leijtens, Frontex’te şeffaflık açılımı yapacağının sinyalini verdi. ”Ne yaptığımızı ve neden yaptığımızı anlatabilmeliyiz. Çünkü Frontex, özünde bir Avrupa ajansı ve Avrupa’nın değerlerini yansıtmalı. Bundan kesinlikle şüphe duyulmamalı” diyen Leijtens, şeffaflığın temelini hesap verebilirlik, temel haklar ve sınır yönetimi olarak nitelendirdi.
ALMANYA: YENİ BİR BAŞLANGIÇ OLSUN
Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser, Frontex’te yeni dönemle ilgili Twitter hesabından paylaştığı mesajda iyimserliğini, ”Frontex’te gerçekten yeni bir başlangıç istiyoruz. Ve bu artık başarılı olabilir. Yasadışı geri itmeler sona ermeli ve Avrupa sınırlarının her yerinde insan hakları korunmalı ve bu haklara saygı gösterilmeli” ifadeleriyle paylaştı.
FRONTEX: GERİ İTME SKANDALLARI VE SORUŞTURMALAR
Yunanistan sahil güvenliği ve Frontex’in dahil olduğu yasa dışı geri itmeler, son 4 yılda yoğunluk kazandı. Medyaya yansıyan haberler, Yunan sahil güvenlik botlarının, Türkiye’den Yunanistan’a geçmek isteyen göçmenlerin botlarını engelleyip, zarar verip, hatta batırırken Frontex’in yaşananlara seyirci kaldığını ortaya koydu. Bu haberler, tanık ifadeleri, video kayıtları, uydu görüntüleri gibi çok sayıda kanıtla desteklendi.
Basına sızan raporun ardından Frontex’in görevdeki direktörü Fabrice Leggeri, 29 Nisan’da istifa etti.
TÜRKİYE’YE GERİ İTİLENLER RAPORLANDI
Öte yandan Yunanistan’ın yasa dışı geri itmelerinin en büyük mağduru olan Türk sığınmacıların durumu, Stockholm Özgürlük Merkezi (SCF) tarafından raporlaştırıldı. “Türk sığınmacıların Yunanistan’dan Türkiye’ye geri itilmeleri: Geri göndermeme ilkesinin ihlali” başlıklı raporda, son birkaç yılda sığınmacıların Yunanistan’dan Türkiye’ye geri itilmesinin endişe verici boyutu ve sonuçlarına dikkat çekiliyor.
SCF raporu, Erdoğan hükümetinin hukuksuzluklarından kaçan Türk sığınmacıların geri itilmesi sonucu oluşan, en başta tutuklanma, ailelerin parçalanması gibi birçok mağduriyeti, yaşanmış örnekleriyle ortaya koyuyor. Raporda ayrıca, sığınmacıların geri itilmesi uygulamasının mültecilerin zulüm görecekleri bir ülkeye geri gönderilmesini yasaklayan “geri göndermeme” ilkesi başta olmak üzere uluslararası sözleşmeler ve Avrupa Birliği hukuku ilkelerini nasıl ihlal ettiği anlatılıyor.
BEŞ YILDA 270 BİN SIĞINMACI GERİ İTİLDİ
Norveç merkezli Ege Bot Raporu isimli kuruluş tarafından yayınlanan rakamlara göre, Ocak 2017 ile Aralık 2022 arasında toplam 268.348 göçmen ve sığınmacı taşıyan 7.920 tekne Türk Sahil Güvenliği tarafından Ege Denizi’nde durduruldu. Diğer taraftan, 1.913 teknede Yunanistan’a ulaşmaya çalışan 50.833 kişi ise yasa dışı bir şekilde Yunan makamları tarafından Türk karasularına geri itildi.
Diğer faktörlerin yanı sıra sistematik geri itmeler ve sınır bölgelerinde güvenlik görevlilerinin sayısının artırılması, 2021’de Yunanistan’a gelen sığınmacı ve göçmen sayısını önemli ölçüde azalttı. Bu sayede, Yunanistan’a deniz yolunu kullanarak ulaşan sığınmacı ve mülteci sayısı 2020’de 9 bin 714 iken bu sayı 2021’de 4 bin 331’e geriledi. Meriç nehri üzerinden bu ülkeye ulaşanlar 2020’de 5 bin 982 kişi olarak kayda girerken 2021’de bu rakamın 4 bin 826’ya düştüğü görülüyor.
