BOLD – ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olaylarının yıldönümüyle ilgili yaptığı yazılı açıklamada yaşananları bu yıl da “soykırım” olarak tanımlarken, Dışişleri Bakanı Biden’a “Tarihi çarpıtmaya yeltenen siyasi şarlatanlar yine sahnede!” diye tepki gösterdi.
ABD Başkanı Biden, 1915 olayları ile ilgili açıklamasında, “Bugün, Meds Yeghern, Ermeni soykırımı, sırasında kaybedilen hayatları hatırlıyoruz ve asla unutmama sözümüzü yeniliyoruz” dedi. Meds Yeghern, Ermenice’de ‘Büyük Felaket’ anlamına geliyor.
Başkan Joe Biden, bu yılki mesajında 24 Nisan 1915’te Osmanlı yetkililerinin Ermeni entelektüelleri ve toplum liderlerini İstanbul’da tutukladığını ve bunun Ermeniler’e karşı sistemli bir şiddet kampanyasının başlangıcı olduğunu öne sürdü.
Ermeni olaylarının 108. yılında Beyaz Saray tarafından yayınlanan mesajda, bunu takip eden yıllarda bir buçuk milyon Ermeni’nin sınırdışı edildiği, katledildiği ya da ölene dek yürümek zorunda bırakıldığı, bunun da Ermeni aileler için nesiller boyu süren bir trajediyle sonuçlandığı kaydedildi. Mesajda, “Bu acı dolu tarihi hatırlayan dünya ülkelerine katılırken Ermeni halkının dayanıklılığını ve kararlılığını da düşünüyoruz. Hayatta kalanların çoğu aralarında ABD’nin de olduğu yeni topraklarda yeni hayatlar kurmak zorunda bırakıldı. Burada ve dünyada Ermeni halkı nefrete umutla karşılık verdi. Topluluklarını yeniden inşa ettiler. Ailelerini beslediler ve kültürlerini korudular. Ülkemizi güçlendirdiler. Ayrıca hatırlamak için ve 108 yıl önce yaşanan soykırımın bir daha asla tekrarlanmaması için hikayelerini ve atalarının hikayelerini anlattılar” ifadeleri yer aldı.
2021’DE UNUTMUŞTU, BU SEFER ‘SOYKIRIM’ İFADESİNİ KULLANDI
Başkan seçilmeden önce Ermeni olaylarını soykırım olarak tanıma vaadinde bulunan Biden, 2021’deki mesajında bu sözünü tutmuş ve 1981 yılında aynı sözcüğü kullanan Ronald Reagan’dan bu yana “soykırım” diyen ilk ABD başkanı olmuştu.
ABD Başkanı Biden’ın 1925 olaylarıyla ilgili yaptığı soykırım açıklamasının ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Twitter’dan tepki mesajı paylaştı.
ÇAVUŞOĞLU’NDAN “ŞARLATAN” TEPKİSİ
Çavuşoğlu mesajında, “Tarihi çarpıtmaya yeltenen siyasi şarlatanlar yine sahnede! Siyasi açıklamalarla tarih yeniden yazılamaz. Bu tutumlarında ısrar eden fırsatçılar, art niyet ve ikiyüzlülükleriyle hatırlanacaktır. Yüce Türk Milleti’ne tarih dersi vermek kimsenin haddi değildir” dedi.
Çavuşoğlu, Twitter mesajında “Tarihi çarpıtmaya yeltenen siyasi şarlatanlar yine sahnede! Siyasi açıklamalarla tarih yeniden yazılamaz.Bu tutumlarında ısrar eden fırsatçılar, art niyet ve ikiyüzlülükleriyle hatırlanacaktır. Yüce Türk Milleti’ne tarih dersi vermek kimsenin haddi değildir.”dedi.
Dışişleri Bakanlığı da yazılı bir açıklama yayınladı ve “1915 olayları konusunda gerçeklerle ve uluslararası hukukla bağdaşmayan talihsiz açıklamalar, tarihi siyasi saiklerle yeniden yazmaya yeltenen beyhude çabalardır” ifadelerini kullandı. Açıklamada “Hiç kimse unutmamalıdır ki, 1915 olayları siyasetçilerin kendi gündemlerine ve iç siyasi mülahazalarına göre tanımlanamaz. Böyle bir yaklaşım, ancak tarihin tahrif edilmesine yol açar. Bu taraflı tutumlarını sürdürmekte ısrar edenler tarihte ucuz, siyasi fırsatçılar olarak anılacaktır” denildi. Bu açıklamaların Türkiye tarafından “hükümsüz” olduğu belirtilirken “Bizim açımızdan hükümsüz olan bu açıklamaları reddediyor, bu yanlışta ısrar edenleri en şiddetli şekilde kınıyoruz. Hiç kimse ve hiçbir kuruluş, Türkiye’ye kendi tarihiyle ilgili ders veremez” mesajı verildi. Açıklamada “Dar görüşlü siyasi hesaplara hizmet eden ve tarihten husumet çıkarmaya çalışan bu çevreleri, yaptıkları bu vahim hataları düzeltmeye, önerdiğimiz Ortak Tarih Komisyonu’nu desteklemeye ve ülkemizin öncülük ettiği bölgesel barış ve işbirliği çabalarına katkıda bulunmaya çağırıyoruz” ifadelerine yer verildi.
HDP YÜZLEŞME ÇAĞRISI YAPTI
Halkların Demokrasi Partisi (HDP) ise Merkez Yürütme Kurulu tarafından yapılan yazılı açıklamada, yüzleşme çağrısı yaptı. Ermenistan ile diplomatik, ticari, ekonomik ve kültürel ilişkileri geliştirmenin önemine vurgu yapılan açıklamada, “Tarihsel hakikatlerle yüzleşmek, mağdur halklar ve inançlardan özür dilemek ve onarıcı adalet yollarına başvurmak, birbirini anlamak ve tarihsel yaraları samimi bir yaklaşımla sarmak ortak bir gelecek için vazgeçilmez adımlardır. İnsanlığa karşı işlenen suçlarla yüzleşmek ortak ve eşit bir geleceği, toplumsal barışı kurmanın da önemli bir adımıdır. Coğrafyamızı çoraklaştıran utançlarla yüzleşmeyi ertelemek, toplumsal barışa ve hakikatlerin konuşulmasına hizmet etmemektedir” denildi.
DİYARBAKIR BAROSUNDAN AÇIKLAMA
24 Nisan’da yaptığı açıklamalar nedeniyle hakkında çok sayıda dava ve soruşturma açılan Diyarbakır Barosu bu yıl da yine açıklama yaptı. Baro’dan yapılan yazılı açıklamada, binlerce Ermeni’nin yaşadıkları topraklardan zorla kopartılarak tehcir yolunda İttihat ve Terakki yönetiminin desteği ve kontrolu altında öldürüldüğü ya da ölüme terkedildiği vurgulandı. Soruşturma tehditlerine rağmen açıklamalarını tekrar ettiklerini belirten Baro yönetimi, “İster kurbanların dediği gibi ‘Medz Yeghern’, ister topraklarımızda adlandırıldığı üzere ‘Fermana Fılla’, isterse Polonyalı hukukçu Raphael Lemkin’in ‘Ermeni Halkına yapılanlardan esinlenerek düşündüm ve kaleme aldım’ dediği şekliyle ‘Soykırım’ olarak zikredelim felaket ve acı, yani hakikat değişmeyecektir. İki bin beş yüz sene boyunca bu topraklarda yaşayan, bu toprakların diline, kültürüne, sanatına katkı sunan Ermeni toplumu artık bu topraklarda yaşamamaktadır” ifadelerini kullandı. Baro, açıklamanın sonunda, “hakikatin açığa çıkarılması” sürecinin başlatılması çağrısında bulundu. Diyarbakır Barosu tarafından 2016 ve 2018 yıllarında yapılan açıklamalar nedeniyle dönemin yönetimi kurulu hakkında TCK 301’den dava açılmıştı. Yargılama sonunda sanıklar beraat etmişti.