Devlet Tiyatrolarında ve Devlet Opera ve Balesinde aktif görev alan ve kadro bekleyen 300 kişinin sözleşmesi adli sicilleri gerekçe gösterilerek yenilenmedi. Karara sanat dünyasından tepki geldi.
BOLD- Devlet Tiyatroları ve Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğünde görev yapan 300 sanat emekçisi işten çıkarıldı. Karar DT’nin çalışanlarını, oyuncularını, sanatçıları ve DT eski genel müdürlerini şok etti. ‘Güvenlik soruşturması’ alınan Kararların tebliğ edildiği saatlerde ise bazı DT’lerde oyunlar sahnelenemedi, bazılarında aksamalar meydana geldi. Sarayda ise İskender Pala’nın kitabından uyarlanan Leyla ve Mecnun oyunu sahnelendi.
MÜDÜRÜM BENİM DE HAKKIMDI
Yapılan sanatçı ve emekçi kıyımı sanat dünyasından tepki çekince Devlet Tiyatroları Gene Müdürü Mustafa Kurt bugün yeni bir açıklama yaparak “Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğümüzde 2020 yılına özlük hakları düzenlenmiş, 625 teknik ve 492 mezun sanatçı ile daha güçlü bir sezona başlayacaktır.” dedi.
Kurt’un sosyal medyadaki bu paylaşımına bir tiyatro emekçisinden tepki geldi. Eyüp Kaleli isim emekçi, “Müdürüm 2 ay önce eşimi, şimdi beni çıkarttınız ve 14 sezondur peruka atölyesinde aralıksız ve her sezon en az 3 oyun baktım, benim de hakkımdı.” dedi.
Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğümüzde 2020 yılına özlük hakları düzenlenmiş,625 Teknik ve 492 Mezun sanatçı ile daha güçlü bir sezona başlayacaktır.
— Mustafa Kurt (@M_Kurt01) January 5, 2020
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANI SÖYLEDİĞİNİN TAM TERSİ OLDU
Gazete Müstehak’ın haberine göre önceki gün sahneye çıkmak için hazırlık yapan Devlet Tiyatroları oyuncuları ellerine tutuşturulan sarı zarflarla işlerinden oldu. Tüm DT’lerde başrol oyuncusundan ışıkçısına kadar en az 150 çalışanla yeni sözleşme yapılmadı. Eski Kültür Bakanı Fikri Sağlar’ın dün akşam sosyal medyadan yaptığı açıklamaya göre bu sayı yaklaşık 300 civarında.
Tiyatrocuları şoke eden gelişmeler, 26 Aralık 2019 tarihli Resmi Gazete’deki Cumhurbaşkanı kararıyla başladı. “Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar” başlıklı karar tiyatrocular arasında umutlu bir bekleyişe neden oldu.
Aynı gün Anadolu Ajansı’na konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy yıllardır süren sorunların biteceğini söyledi ve “Hiçbir statüsü olmadan, yevmiye ile görev yapan sanatçılarımız ve teknik çalışanlarımız, artık Bakanlık olarak bizim sözleşmeli personelimizdir. Hepsinin iş güvenliği endişesi giderilmiş, çalışma hayatları devletimizin güvencesi altına alınmıştır. Bu kapsamda maaşlarında da ciddi bir iyileştirmeye gidilmiştir” dedi.
Bu gelişmelerin ardından Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, yeni düzenlemeden yararlanmak isteyen sanatçıların başvurularını 26-30 Aralık 2019 tarihleri arasında aldı. Sanatçılar sözleşme imzalamayı beklerken kulislere sarı zarflar geldi. Sanatçı ve çalışanlara gönderilen tebligatlarda hiçbir gerekçe gösterilmeden, “Sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin esaslar kapsamında çalışma talebiniz Genel Müdürlüğümüzce uygun görülmemiştir” deniliyordu.
Eş zamanlı olarak Genel Müdür Mustafa Kurt tarafından il müdürlüklerine gönderilen talimatlarda başvuruların incelendiği belirtilerek, “Yapılan değerlendirme sonucunda ekteki listede yazılı olanların anılan kapsamda istihdam edilmeleri uygun görülmemiştir” denildi.
YÜCEL ERTEN: KOLTUK DÜŞKÜNLERİ OLMADIĞINIZI KANITLAYIN
DT’nin eski genel müdürü Yücel Erten Facebook sayfasında yaptığı açıklama ile DT’de yaşanan gelişmelere tepki gösterdi. Erten, “Kamu tiyatrolarının olmazsa olmazı kadrolu sanatçılardır. Kuşkusuz ihtiyaç oranında süreli sözleşmeli de bulunur. Sanat alanına topyekûn savaş açmış AKP anlayışı, yıllarca sanat kurumlarına kadro vermemiş, eksiklikleri tamamlamamıştır. Bu yolla kurumlar taşeron tuzağına düşürülmüş durumdadır. Bugün yaşanan batak, bu durumun ve yönetimdeki ilkesizliğin sonucudur. İlişiği kesilen tiyatro emekçileri de sürecin kurbanları” ifadelerini kullandı.
“Bugünkü batakta çok geç olmadan yapılabilecek bir şey vardır. Devlet Tiyatroları Genel Müdürü, hemen yarın Yönetim Kurulunu re’sen toplamalı ve kurul kararıyla önlem almalıdır” diyen Erten, yaşanan krizden çıkış yollarını da şöyle sıraladı:
* Bütün işten çıkarmalar ve işe alımlar bir ikinci duyuruya kadar hükümsüz kılınmalıdır.
* Alınacak elemanların yasal statüsü, sayısı ve aranan nitelikler hakkında açık bilgi kamuoyu ile paylaşılmalı.
* İnsanların hazırlanabileceği uygun süreç sonunda, eski-yeni bütün adaylar için sınav yapılacağı duyurulmalı.
* Sınav kurullarının, kurum yöneticilerinin mahut hegemonyası dışında objektif ölçütlerle oluşacağına dair teminat verilmeli ve bu sağlanmalıdır.
Devlet Tiyatrolarının yönetim kurulunun, iktidarın nimetleri ile kifayetsiz muhterislerden ve koltuk düşkünlerinden oluşmadığını kanıtlamanın yolunun buradan geçtiğini belirten Erten sözlerini şöyle noktaladı: “Aksi takdirde gelecekte bugün yönetimde olanların ve malum akıl hocalarının devlet tiyatrolarının tabutuna çivi çakmakla anılmaları kaçınılmazdır. Benden söylemesi.”
SANATÇI KIYIMINI DURDUR!
Oyuncu Orhan Aydın da karara sert tepki gösterdi: “Sanatçıysan karanlığı aydınlat. Devlet Tiyatrolarında yaşanan sanatçı kıyımını durdur! İşe uşak olmuş genel müdürün istifasını, kurumun özerk ve özgür olmasını isteyerek başla.”
SARI ZARF DEĞİL, İHTİŞAMLI KURDELADIR ONLAR
Devlet Tiyatroları Sanatçıları Derneği ise sarı zarfla tebliğ edilen kararla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Çeyrek kadro alımında ellerine sarı zarf tutuşturulan çalışanlardan sonra siyah, ihtişamlı, parlak bir kurdeledir artık Devlet Tiyatroları! Varlığı boyunca yas tutulacak bir kıyamdır artık Devlet Tiyatroları! Bu karanlık sonu sessizliğiyle hazırlamıştır Devlet Tiyatroları! E o zaman yaşasın DEVLET TİYATROLARI!”
FİKRİ SAĞLAR’DAN İLGİNÇ YORUM
Eski Kültür Bakanı Fikri Sağlar, Twitter hesabından “Devlet tiyatrolarında ne oluyor?” diye sorarak “300’den fazla sanat emekçisinin işine gerekçe gösterilmeden son verildi. Devletin parasını ödediği, biletleri satılmış oyunlar gösterimden kaldırıldı. Yapılan akıl dışıdır.” diye yazdı. Sağlar’ın en sonda yaptığı “Bakanlıktaki kripto Fetöcüler kumpas mı kuruyor?” yorumuna birçok sosyal medya kullanıcısı tepki gösterdi.
SARAY’DA OYUN İZLEDİLER
Oyunculara sarı zarflar tebliğ edildiği saatlerde, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katılımıyla Ankara DT yapımı “Leyla ile Mecnun” adlı oyun sahnelendi. İskender Pala’nın Leyla ile Mecnun kitabından sahneye uyarlanan oyunun sonunda sahneye davet edilen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Mustafa Kurt ve İskender Pala oyuncuları tebrik etti.