BOLD – Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), 2023 Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezleri Raporu’nu yayınladı. Rapora göre, geçen yıl 781 kişi kendisi ya da bir yakını işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı için Türkiye İnsan Hakları Vakfı’na başvurdu. Böylece işkence nedeniyle TİHV’e son 10 yılda yapılan başvuru sayısı 7 bin 548’e, vakfın kurulduğu 1990 yılından bu yapılan başvuru sayısı ise 21 bin 894’e ulaştı.
TEDAVİ OLMAK İÇİN BAŞVURDULAR
30 yılı aşkın süredir işkencenin önlenmesi ve işkenceye maruz kalmış kişilerin tedavi ve rehabilitasyonuna yönelik çalışmalar yapan TİHV, 2023 Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezleri Raporu’nu yayınladı. Rapora göre, 2023 yılında vakfa başvuranlardan 731’i Türkiye sınırları içinde, 8’i Türkiye sınırları dışında işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
İŞKENCE UYGULAMALARININ YAYGINLIĞINA DİKKAT ÇEKİLDİ
Türkiye içinde işkence görenlerin yüzde 72,2’sinin (528 kişi) 2023 yılı içinde, yüzde 21,9’unun (160 kişi) 2018-2022 yılları arasında, diğerlerininse daha önceki yıllarda işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı tespit edildi. 2023 yılında işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı iddia edilen 6 kişinin gözaltı süreçlerinde ölümüyle birlikte düşünüldüğünde bu durumun “işkence uygulamalarının yaygınlığı ve ciddiyeti konusunda önemli bir gösterge” olduğu raporda özel olarak vurgu yapıldı.
SOKAKTA KÖTÜ MUAMELE ARTTI
Vakfa işkence gördüğü için başvuranların en küçüğü 7 yaşında, en ileri yaşta olanı ise 77 yaşında. Raporda, TİHV’e işkence nedenli yapılan başvuruların 598’inde (yüzde 81,8) resmi gözaltı işlemi yapıldığı, 133 başvuranın ise (yüzde 18,8) son yaşadıkları gözaltı sürecinin kayıt dışı olduğu ve resmi bir işlem yapılmadığı belirtildi. Resmi olmayan gözaltı işlemlerindeki bu yüksek oran raporda, toplumsal gösteri ve basın açıklamalarına yönelik polis müdahalelerinde işkenceye başvurulmasına karşın resmi gözaltı yapılmamasıyla ilişkilendirildi.
İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELEDE İSTANBUL EMNİYET ZİRVEDE
2023 yılında işkence nedeniyle en çok başvuru vakfın İstanbul’daki tedavi ve rehabilitasyon merkezine yapıldı. İstanbul’daki merkeze 251 başvuru, İzmir’deki merkeze 172 başvuru, Van’dakine ise 161 başvuru yapıldı. TİHV Diyarbakır temsilciliğine yapılan başvuru sayısı ise, Şubat 2023 depremleri nedeniyle 4 aya yakın hizmet verememiş olmasına rağmen 125’e ulaştı. Cizre ve Ankara’ya yapılan başvuru sayısı ise sırasıyla 40 ve 32 oldu.