BOLD – Solidarity with OTHERS’ın projelerinden biri olan Hatemonitoring ile nefret suçları takip altında.
Türkiye’de ve başka ülkelerde insan haklarını savunmak ve ilerletmek amacıyla Brüksel’de kurulan sivil toplum kuruluşu Solidarity with OTHERS’in projesi Hatemonitoring, metodolojik olarak disiplinlerarası bir çalışmanın ürünü.
Söz konusu nefret söyleminin betimsel analizi için iletişim biliminden siyaset bilimine, sosyolojiden hukuka kadar farklı disiplinlerden yararlanılıyor.
BU YILIN BAŞINDAN BERİ TAKİP EDİLİYOR
Projeyle, nefret söyleminde medyanın önemli rolü göz önünde bulundurularak 2023 yılının başından bu yana medya analizi yapılıyor.
Söz konusu analiz için sosyal medyada yer alan açık kaynaklar takip ediliyor. Nefret söylemi” ve “nefret suçları” sınıflandırmasına konu olan vakalar, zaman ve mekan haritaları üzerinde görselleştirilmiştir. Söz konusu vakaların genel ve detaylı görünümü sürekli güncelleniyor. Böylece vakalara ve konuyla ilgili kapsamlı veri setlerine güncel olarak ulaşmak mümkün oluyor.
NEFRET SÖYLEMİ VE SUÇU
Nefret söylemi, bir kişi veya gruba, kim olduklarına, başka bir deyişle dinlerine, etnik kökenlerine, milliyetlerine, ırklarına, renklerine, soylarına, cinsiyetlerine veya diğer kimlik faktörlerine dayanarak saldıran veya aşağılayıcı veya ayrımcı bir dil kullanan konuşma, yazı veya davranış şeklindeki her türlü iletişimdir. Bu söylem genellikle hoşgörüsüzlük ve nefrete dayanır veya yol açar.
Nefret suçu, belirli bir insan grubuna karşı önyargı ile motive edilen bir suç eylemidir.
Nefret suçunun iki ana bileşeni vardır:
Bunlardan ilki cezai bir suç olmasıdır.
Nefret suçu, olağan ceza hukuku kapsamında suç teşkil eden bir eylem olmalıdır. Temel suçlar teorik olarak, adam öldürme, saldırı, taciz, mülke zarar verme, holiganlık vb. dahil olmak üzere kişilere veya mülke veya kamu düzenine karşı işlenen herhangi bir suçu içerebilir. Nefret suçları da aynı şekilde küçük suçlar, kabahatler veya ciddi suçlar şeklinde olabilir.
GÜLEN HAREKETİ
Eğitim ve kültürel faaliyetlere odaklanan bir hareket olan Gülen hareketi, demokrasiyi desteklemesi, küreselleşmeye açık olması, geleneği modernite ile bütünleştirmedeki ilericiliği ve hümanist bakış açısıyla öne çıkmasına rağmen nefret söylemleri ve suçlarının hedefi oldu.
“FETÖ” TERİMİ
“FETÖ” terimi, Gülen hareketi üyelerini ve onlarla ilişkili kişileri hedef alan bir nefret söylemi biçimi olarak yaygın bir şekilde kullanılıyor. Bu ifade, Gülen hareketi üyelerini sembolize etmek ve aşağılamak için bizzat AKP iktidarı tarafından üretildi.
Bu terimle Gülenistler, delil veya yasal süreç olmaksızın devlet düşmanı veya terörist olarak suçluyor.
Keyfi tutuklamalar, gözaltılar ve işten çıkarmalar da dahil olmak üzere ayrımcı uygulamaları meşrulaştırmak için bireyleri sadece hareketle bağlantılı oldukları algısına dayalı olarak etiketlemek amacıyla kullanılıyor. Ayrıca “Fetö”, Gülen hareketine karşı önyargı ve düşmanlığı körükleyen yanlış bilgi, komplo teorileri ve asılsız söylentileri yaymak için işlevsel bir araç haline geldi. Bu ifade, mal varlıklarına el konulması, kurumların kapatılması ve özgürlüklerin kısıtlanması gibi temel insan hakları ihlallerini meşrulaştırmak için kullanılan devlet destekli bir nefret kampanyasının temel unsuru.
Bu terim aynı zamanda toplumsal bölünmeleri beslemekte, hoşgörüsüzlüğü teşvik etmekte ve hareketle ilişkili bireylere ve ailelerine yönelik sosyal dışlama, taciz ve şiddet gibi eylemlere yol açıyor.
METODOLOJİ
“Hatemonitoring Projesi” metodolojik olarak disiplinlerarası bir çalışmanın ürünü. Söz konusu nefret söyleminin betimsel analizi için iletişim biliminden siyaset bilimine, sosyolojiden hukuka kadar farklı disiplinlerden yararlanılmakta.
Projeye konu olan söylem ve suçların tespitinde Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği tarafından kabul edilen referanslar esas alınarak “nefret söylemi” ve “nefret suçu” şeklinde bir sınıflandırma yapıldı.
Nefret söylemi” ve “nefret suçları” sınıflandırmasına konu olan vakalar, zaman ve mekan haritaları üzerinde görselleştirildi. Söz konusu vakaların genel ve detaylı görünümü sürekli güncellenmekte.