ANALİZ– Ticaret Sicil Gazetesi’nin 2 Ocak 2019) tarihli nüshasında dikkat çekici bir ilan yayımlandı. İlanda Merkez Bankası (TCMB) hissedarlarına 18 Ocak günü Olağanüstü Genel Kurul’da hazır bulunmaları çağrısı yapıldı.
TCMB Genel Kurulu normal şartlarda her yıl nisan ortasında yapılıyor. Peki, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükümeti niçin bu yıl acil ve olağanüstü bir Genel Kurul istiyor?
Cevap aslında çok basit. Her yıl yapılan Genel Kurul sonrası TCMB bir önceki sene elde ettiği kârı Hazine’ye aktarıyor.
31 MART’A KADAR PARA LAZIM
Bu yıl 31 Mart’ta yerel seçim olduğu için nisanda gelecek parayı, seçim harcamaları için kullanma imkânı yok.
İşte olağanüstü genel kurulun esas amacı bu, Merkez Bankası 2018 kârını ivedilikle Hazine’ye aktarmak. TCMB Genel Kurulu için 3 ay beklemeye tahammül edilemedi.
Elbette seçim öncesi TCMB’den gelecek para altın kıymetinde. AKP hükümeti bütün muslukları açmışken böyle bir fırsatı kaçıramazdı. Nitekim kaçırmadı da!
Peki, Merkez Bankası’ndan hazineye ne kadar girecek?
25 MİLYAR TL SICAK PARA GELECEK
2018 yılında Merkez Bankası’nın net kârı tahmini olarak 35 milyar TL civarında. Bunun 5 milyar TL’si Kurumlar Vergisi, 20 milyar TL’si ise temettü olarak Hazine’ye aktarılacak.
Yani seçim öncesi 25 milyar lira sıcak para, ekonomik krizde seçime giden bir iktidar için çok cazip bir kaynak.
İŞLERİN NE KADAR SIKIŞIK OLDUĞUNU GÖSTERİYOR
Eski Merkez Bankası Başkanı ve İyi Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz, sosyal medya hesabından attığı sıralı tweetlerle tepkisini dile getirdi.
Seçim öncesi piyasada nakit sıkışıklığını gidermek için TCMB’nin işleyişine müdahale edildiğini vurgulayan Yılmaz şunları yazdı:
“Bir önceki yılı kapsayan Merkez Bankası bilançosu ve Kâr&Zarar tablosu takip eden yılın birinci çeyreğinde hazırlanır ve Merkez Bankası Esas Mukavelesi’nde de öngörüldüğü şekilde nisan ayında genel kurulda görüşülür.
Kâr üzerinden gerekli karşılıklar ayrıldıktan ve Kurumlar Vergisi ödendikten sonra kalan tutar nisan sonunda veya mayıs başında hazineye devredilir. Normal genel kurul yerine olağanüstü genel kurulu toplanmasının sebebi ne olabilir? Herhalde Hükümetçe ihtiyaç duyulan nakit/kaynak sıkışıklığı.”
ALLAH SONUMUZU HAYREYLESİN
Durmuş Yılmaz, ocak ayında yıllık bilanço ve kar zarar hesabının henüz belli olmadığına dikkat çekerek, “Olağanüstü Genel Kurul dokuz aylık faaliyet karı üzerinden görüşmesini yapacak ve devredilmesi gereken dokuz aylık tutarı Hazineye normal zamanından üç ay önce avans olarak devredecektir. Bu da işlerin ne kadar sıkışık olduğunu göstermektedir.” ifadesini kullandı.
2018 yılında Merkez Bankası’nın kârının çok yüksek olacağı öngörüsünde de bulunan Yılmaz, bu sebeple Hazine’ye yüksek oranda nakit girişi olacağını kaydetti.
Yılmaz, “Sonuç olarak şirazesinden çıkan ekonomi politikaları kısa vadeciliğin önemli bir örneğini vermekte, seçim ekonomisi tüm hızıyla devam etmektedir. Allah sonumuzu hayreylesin.” dedi.
6.Yıllık bilanço ve K&Z hesabı belli olmadığına göre, OGK dokuz aylık faaliyet karı üzerinden görüşmesini yapacak ve devredilmesi gereken dokuz aylık tutarı Hazineye normal zamanından üç ay önce avans olarak devir edecektir.Bu da işlerin ne kadar sıkışık olduğunu göstermektedir.
— Durmuş Yılmaz (@DurmusYillmaz) January 2, 2019
ORASI SEÇİM MATBAASI DEĞİL!
Yapılan işleme tepki gösteren ekonomist Uğur Gürses ise, “Ülkenin ulusal parasına imza atanların, ulusal parayı basan kurumu ‘siyasete para basan matbaa’ konumuna sokmaları çok üzücü.” yorumunu yaptı.
Döviz kuru füze gibi çıkarken TL’yi savunmak için “olağanüstü toplanarak faiz artırma” ihtiyacı duymayan Merkez Bankası yönetiminin, yerel seçim öncesinde Ankara’daki siyasetçilerin ihtiyacı olan parayı aktarmak için olağanüstü genel kurul kararı almasına sert tepki gösteren Gürses, şöyle devam etti:
İSTİFA ETSELER DAHA İYİ OLURDU
“Bu gerçekten de bir merkez bankası için ‘ağır hasarlı’ bir durum. Yıllar sonra çocuklarına kalacak kötü bir miras. Döviz kurunun yükselişini seyredip, sonrasında bundan oluşan ‘kârı’ Ankara siyasetine seçime yetişsin diye seçim mühimmatı olarak aktarmak için bu karara imza atmak yerine istifa dilekçesine imza atmaları daha iyi olurdu.”
ŞİRKETLER BATARKEN HÜKÜMET KURTARMAK
Döviz krizin yaşandığı 2018’de, binlerce şirket konkordato ilan edip bunların önemli bölümünün kapısına kilit vurdu. İşsizler ordusu ise büyümeye devam etti.
Merkez Bankası dövizdeki şoku lehine çevirerek, kriz döneminde döviz işlemlerinden yüksek kâr elde etti. Zira ekonominin kötü yönetildiği dönemlerde Merkez Bankası kârları da daha yüksek olur.
Normal zamanlarda bu kâr işletmelere can suyu olsun diye kamuya aktarılır, bu yıl ise hükümete seçim öncesi can suyu verilecek.
Hükümetin TCMB Genel Kurulu’nu alelacele toplantıya davet etmesinin tek sebebi kasadaki 25 milyar TL’yi seçimden önce alıp harcamak.
Yeni yazım: Orası hepimizin; seçim matbaası değil https://t.co/k3d1Er0fEu
— Uğur Gürses (@ugurses) January 2, 2019