Afganistan’da Taliban, Kabil’in 150 kilometre güneybatısındaki Gazne’yi ele geçirdi. Böylece Taliban ülkede bir haftadan az bir sürede 34 vilayet merzinden 10’unu ele geçirmiş oldu. ABD istihbaratı da Taliban’ın, 90 gün içinde Kabil’i alabileceğini söyledi.
BOLD – Afganistan’da Taliban güçleri, başkent Kabil’in yaklaşık 150 kilometre güneybatısındaki stratejik açıdan önemli ve Gazni vilayetinin merkezi Gazne kentini ele geçirdi. Böylece Taliban ülkede bir haftadan az bir sürede 10. vilayet merkezini ele geçirmiş oldu.
Gazne, Kabil-Kandahar yolu üzerinde ve güneyde Taliban’ın güçlü olduğu yerlerle başkent Kabil arasındaki bağlantıyı sağlıyor.
Bu arada Almanya Dışişleri Bakanı Maas, ABD güçleri olmadan kimsenin askerini Afganistan’a gönderemeyeceğini söyledi. Maas, Taliban’ın hilafet getirmesi durumunda da ülkeye yaptıkları yardımları keseceklerini dile getirdi.
34 VİLAYET MERKEZİ’NİN 10’U TALİBAN KONTROLÜNDE
Kentin ele geçirilmesi, Taliban’ın başkent Kabil’i alma olasılığını güçlendirdi.
Halen Afganistan’da 34 vilayet merkezinin 10’u Taliban’ın elinde. Taliban, ABD ve diğer yabancı güçlerin 20 yılın ardından ülkeden çekilme kararı almasının ardından sonra hızla ilerledi ve neredeyse her gün yeni bölgeleri ele geçirdi.
Taliban daha önce de Gazne kentini ele geçirmeye çalışmış ve 2018 yılında binden fazla Taliban militanı kente girerek büyük bir saldırı düzenlemişti. Saldırıda 100’den fazla polis ve asker, 20’den fazla sivil de hayatını kaybetmişti.
Kabil ve Kandahar’ı birbirine bağlayan yolun üzerinde bulunan Gazne, Afganistan için stratejik öneme sahip bir kent. Gazne, güneydeki Taliban güçleriyle başkent arasında bir kale görevi görüyordu.
Kandahar’da ve Helmand vilayetinin merkezi Leşkergah’ta da şiddetli çatışmalar sürüyor.
Yaşanan hezimet dolayısıyla Afganistan Genelkurmay Başkanı General Veli Muhammed Ahmedzai dün görevden alındı.
KABİL, 90 GÜN İÇİNDE DÜŞEBİLİR
ABD istihbarat servisleri, daha önce yapılan tahminlerden daha yakın bir zamanda başkent Kabil’in düşeceğini tahmin ediyor.
Washington Post gazetesine konuşan istihbarat kaynakları, Taliban’ın 30 ile 90 gün içinde Kabil’i de ele geçireceğini hesapladıklarını aktardı. İstihbarat kaynakları, Haziran ayında yaptıkları açıklamada, Kabil’in ABD askerlerinin çekilmesinden 6 ila 12 ay sonra düşebileceğini öngörüyordu.
“KİMSE ASKERİNİ AFGANİSTAN’A GÜVENLE GÖNDEREMEZ”
Taliban’ın Afganistan’da hızlı ilerleyişi ile ilgili açıklamalarda bulunan Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Taliban’ın kontrolündeki bölgelerin sayısını artırması ile ABD’nin Afganistan çekilme kararı arasında bağlantı kurdu.
Maas, “Bu (ABD’nin çekilme kararı), tüm NATO birliklerinin ülkeyi terk etmek zorunda olduğu anlamına geliyordu. Çünkü Amerikan güçleri olmadan oraya hiç kimse askerini güvenle gönderemez” ifadelerini kullandı. Maas, Alman hükümetinin aslında daha uzun bir görevi hesapladığını, ancak NATO dışında hareket edemediğini de sözlerine ekledi.
Maas, Taliban’ın ülke yönetimini ele geçirmesi ve hilafet kurması durumunda Afganistan’a mali yardımları kesme tehdidinde bulundu. Maas, “Her yıl 430 milyon euro veriyoruz. Taliban’ın ülkeyi tamamen ele geçirmesi, şeriatı getirmesi ve ülkeyi bir hilafete dönüştürmesi durumunda bir cent bile vermeyeceğiz” dedi. Uluslararası yardımlar olmadan Afganistan’ın tek başına ayakta durmaya gücü olmadığını belirten Maas, Taliban’ın bu yardımlara muhtaç olduğunun açık olduğunu söyledi.
ALMANYA’DAN VATANDAŞLARINA ‘ÜLKEYİ TERK EDİN’ ÇAĞRISI
Almanya, Afganistan’daki vatandaşlarına da ülkeyi tarifeli uçaklarla terk etmeleri çağrısı yaptı. Almanya’nın Kabil’deki temsilciliğinden yapılan açıklamada, güvenlik durumunun giderek kötüleşmesi nedeniyle ticari uçuşların devam edeceği konusunda garanti verilemeyeceği, bu nedenle de vatandaşlarının en kısa sürede ülkeyi terk etmelerini istedi. ABD, İngiltere ile birlikte çok sayıda ülke geçen haftadan bu yana vatandaşlarına Afganistan’ı terk etme çağrısı yapıyor.
“MEHMETÇİĞİ TEHLİKEYE ATMAK SÖZ KONUSU OLAMAZ”
Bu arada Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Afganistan’daki Kabil Havalimanı’nın Türkiye tarafından korunması ve işletilmesi ile ilgili olarak, “Önümüzdeki günlerde bu konu şekillenecek. Bizim herhangi bir şekilde Mehmetçiği tehlikeye atmak gibi durumumuz söz konusu olamaz. Bu temaslarımız bu bakımdan son derece önemli. Bunu ilgili bakanlık, kurumlarımızla koordineli bir şekilde sürdürüyoruz.” dedi.
TÜRK BİRLİKLERİ ARTIK NATO KOMUTASINDA DEĞİL
Mayıs ayında ABD’nin askerlerini çekmeye başlamasının ardından NATO komutasındaki uluslararası birlikler de Afganistan’dan hızla çekildi. NATO yetkililerinin Temmuz ayı ortasında verdiği bilgiye göre Afganistan’da şu anda NATO’nun komutası altında hiçbir askeri birlik kalmadı. Yetkililer, Afganistan’da askeri varlığını sürdüren Amerikan ve Türk birliklerinin ise artık kendi ulusal ordularının emir komuta zincirine bağlı olduğunu kaydetmişti.
Türkiye, Haziran ayındaki NATO zirvesinde, uluslararası birliklerin çekilmesinin ardından Kabil’deki uluslararası havalimanının güvenliğini ve işletmesini sağlamaya talip olmuştu. Bu konuda ABD ve Türkiye arasında görüşmeler yürütülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da dün akşam katıldığı bir canlı yayında “Taliban’la bazı görüşmelere varıncaya dek şu an da ilgili kurumlarımız çalışıyor. Hatta belki ben bile onların lideri durumunda olacak olanı kabul etme durumum olabilir” açıklamasını yaptı.