TANER DEMİR I BOLD ANALİZ
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın muhalefet için sarf ettiği “Ölmüş atı kamçılamanın kimseye faydası olmaz“ sözü Türkiye ekonomisindeki krizin özeti gibi. 20 Aralık 2021 tarihinde getirilen Kur Korumalı Mevduat sistemiyle ‘komadaki atı‘ kamçılayan Erdoğan yönetimi, geçen süre içinde atı ayağa kaldırmayı başaramadı. Vatandaş parasının değerini korumak için kur farkı aldığı KKM hesaplarına hücum etti.
KKM’DEKİLER “VER DÖVİZİMİ DESE“ VERECEK PARA YOK
An itibariyle KKM hesaplarında biriken para 3,4 trilyon liraya ulaştı. Milletin vergilerinden bankada parası olanlara ödenen kur farkı ise 300 milyar lirayı geçti. Hal böyle olunca ballı faize alışanlar KKM’den vazgeçmek istemiyor. Hazine’de para kalmadığını bilen Erdoğan ve danışmanları ise kur farkı ödememek için KKM’deki 130 milyar doları TL’ye dönüştürme derdinde. Ancak KKM hesabı olanlar bugün paralarını döviz olarak istese Merkez Bankası’nda böyle bir para yok. Tam bir iflas tablosu.
ÖNCE BANKALAR ZORLANACAK
Krizin derinliğini en iyi bilen Erdoğan ve ekibi, önce bankalar eliyle KKM’de dövize endeksli paranın Türk Lirası’na çevrilmesini planlıyor. Bu yolla hedefler tutmazsa AKP Hükûmetinin en iyi bildiği yola gidilecek. KKM hesapları zorla TL mevduata geçirilecek. Kaynaklarımın aktardığına göre bunun için öncelikle KKM’dekilerin TL yerine dolar ve Euro’yu tercih etmeleri halinde yüksek vergiler getirilecek. Ancak bütün zorlamalara rağmen vatandaşın TL’ye dönme ihtimali çok zayıf. Zira 1 milyon lira parası olan üzerinden yapılan hesap herşeyi ele veriyor.
KKM’DE ÜÇ AYDA 350 BİN TL KAZANACAK
29 Ağustos 2023 tarihi itibariyle Kur Korumalı Mevduat hesabında 1 milyon lirası olan bir vatandaşın Merkez Bankası’nın 26,52 TL’lik kuru üzerinden 37 bin 707 doları bulunuyor. 3 ay içinde kurda yüzde 40‘lık artış olması durumunda bu müştireye Merkez Bankası 300 bin lira kur farkı ödüyor. Banka ise en az yüzde 25 faiz ya da katılım vermek zorunda. Bu da 3 aylık ortalama 50 bin liraya denk geliyor. 1 milyon lirası bulunan KKM müşterileri 3 aylık kur farkı ve faiz-katılım ile birlikte 350 bin lira kazanıyor.
TÜRK LİRASI MEVDUATDAKİ KAYIP 251 BİN TL OLACAK
Aynı tarih itibariyle Türk Lirası Mevduat hesabında 1 milyon lirası olan vatandaşa ise banka yüzde 40 faiz verse bile bu rakamı yakalayamıyor. Aylık 33 bin TL faiz-katılım alan müşterinin 3 aylık kazancı 99 bin lira yapıyor. KKM’ye göre 251 bin TL daha az kazanan vatandaş neden Türk Lirası mevduata geçsin? Ayrıca yüksek enflasyon ve yerel seçim sonrası yaşanacak devalüasyon sonrası Türk Lirası daha da eriyecek.
VATANDAŞ FİZİKİ DÖVİZ ALIP YASTIK ALTINA DÖNECEK Mİ?
KKM’ye geçerken vatandaşına tuzak kuranlar, şimdi KKM’yi tasfiye etmek için oyun kuruyorlar. Bankalara yüzde 5 KKM’den dönüşüm şartını 1 haftada yüzde 10’a yükselten AKP, KKM’deki 3.4 trilyon liranın dövize geçmesini önlemek için herşeyi yapacak. Vatandaş elindeki 3 kuruşa sahip çıkmak için fiziki dolar alıp yastık altına mı dönecek? yoksa parasının eriyeceği TL mevduat hesaplarına mı geçecek?
Hep birlikte göreceğiz.