BOLD – Hollanda’da Lahey temyiz mahkemesinin, İsrail’e F-35 parçası satışının durdurulmasını kararlaştırmasının ardından Avrupa, Gazze’de sivilleri vuran İsrail’e yönelik silah satışının kısıtlanmasını tartışıyor.
Avrupa Birliği dış politika şefi Josep Borrell, Gazze’deki savaşta çok sayıda sivil kaybının yaşanması nedeniyle ABD’nin İsrail’e askeri yardımını yeniden düşünmesi yönünde bir çağrı yaptı. Borrell, ABD Başkanı Joe Biden’ın geçen hafta İsrail’in 7 Ekim’deki Hamas saldırısına verdiği tepkinin “aşırı” olduğunu söylediğini ve ABD’li yetkililerin defalarca Gazze’de çok fazla sivilin öldürüldüğünü söylediğini anımsattı.
Borrell, AB kalkınma yardımı bakanlarının Brüksel’de yaptığı toplantı sonrasında gazetecilere verdiği demeçte, “Eğer çok fazla insanın öldürüldüğüne inanıyorsanız, belki de bu kadar çok insanın öldürülmesini önlemek için daha az silah sağlamalısınız.” dedi. Borrell ayrıca “Uluslararası toplum bunun bir katliam olduğuna, çok fazla insanın öldürüldüğüne inanıyorsa belki de silah tedariğini gözden geçirmek zorundayız” sözlerini ekledi.
İsrail’in en önemli dış silah tedarikçisi olan ABD, İsrail’e savaş uçaklarından bombalara kadar her yıl 3,8 milyar dolar askeri yardım yapıyor. Washington şimdiye kadar bu yardımın kesilmesi yönündeki taleplere kulak asmadı. Bir basın brifinginde Borrell’in yorumları ve ABD’nin İsrail’e askeri yardımı kesmeyi düşünüp düşünmediği sorulan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller, ABD’nin mevcut politikasını savundu. Miller, “Bunun (silah yardımını kesme) halihazırda attığımız adımlardan daha etkili bir adım olduğu değerlendirmesini yapmadık” dedi.
NETANYAHU’YA ELEŞTİRİ: KİMSEYİ DİNLEMİYOR
Brüksel’de yaptığı konuşmada Borrell, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’yu da sert bir dille eleştirerek, Netanyahu’nun “hiç kimseyi dinlemediğini” söyledi. Borrell, Netanyahu’nun Gazze’de insanların sığındığı son yer olan Refah bölgesinden Filistinli sivillerin tahliye edilmesi çağrısında bulunduğunu anımsatarak “Tahliye mi edecekler? Nereye? Aya mı? Bu insanları nereye tahliye edecekler?” dedi.
Borrell, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın hafta sonu NATO hakkında yaptığı açıklamaları sonrası, NATO’nun ABD başkanının kaprislerine bağlı ‘seçmeli bir menü’ bir askeri ittifak olamayacağını söyledi. Trump, ABD’nin kendi savunmaları için yeterince harcama yapmayan NATO müttefiklerini olası bir Rus işgaline karşı koruyamayacağını öne sürmüştü. Trump’ın yorumlarına yanıt vermesi istenen Borrell, “ABD başkanının mizah anlayışına bağlı olarak NATO ‘a la carte’ bir askeri ittifak olamaz” dedi.
Hollanda’da DÜN temyiz mahkemesi, uluslararası insani hukuk ihlalleri yüzünden İsrail’e F-35 savaş uçağı parçalarının satışının durdurulmasına hükmetmişti. Mahkemeden yapılan açıklamada, insan hakları örgütleri Oxfam Novib, PAX ve The Rights Forum’un, İsrail’e F-35 savaş uçağı parçalarının ihracatının durdurulması talebini reddeden mahkeme kararına ilişkin temyiz talebinin kabul edildiği belirtildi.