Birleşmiş Milletler (BM) üyesi 23 ülke, Doğu Türkistan’daki Müslüman Uygur azınlığa yönelik politikaları nedeniyle Çin’e insan haklarına saygı duyma çağrısı yaptı. Türkiye çağrıya katılan ülkeler arasında yer almadı.
BOLD – BM Genel Kurulu İnsan Hakları Komitesinde 23 ülke adına söz alan İngiltere temsilcisi, Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlalleri iddialarına ilişkin endişeleri dile getiren bir açıklama yaptı.
İngiltere’nin BM Daimi Temsilcisi Karen Pierce, konuşmasında “Bölgede kitlesel gözaltılar, kültürel ve dini pratikleri kısıtlama çabaları, etnik Uygurları orantısız bir biçimde hedef alan kitlesel gözetim ve diğer insan haklar ihlallerini ve istismarları gösteren güvenilir raporlar var” dedi.
BM’deki 23 ülke Çin’i “uluslararası ve ulusal yükümlülüklerini ve insan haklarına saygı duyma taahhütlerini yerine getirmeye” davet etti.
Kurulda ayrıca Çin’den, uluslararası gözlemcilerin Doğu Türkistan’a erişimini sağlaması istendi.
Çin’e çağrı yapan ülkeler arasında Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Belçika, Kanada, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, İzlanda, İrlanda, Japonya, Letonya, Litvanya, Lihtenştayn, Lüksemburg, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, İsveç, ABD ve İngiltere yer aldı. Ancak Türkiye bu ülkeler arasında yer almadı.
ÇİN’İ DESTEKLEYEN KARŞI BİLDİRİ
İngiltere’nin açıklamasından kısa bir süre sonra, Belarus 54 ülke adına Çin’in Doğu Türkistan’daki “terörle mücadele” programının onaylandığını ifade eden başka bir açıklama yaptı.
“Terörle mücadele” programını imzalayan ülkeler arasında Rusya, Mısır ve Sırbistan da yer aldı.
DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ İNSAN HAKLARI İHLALLERİ
Çin yönetimi, yaklaşık 1 ile 3 milyon arasındaki Uygur Türkünü “mesleki eğitim merkezleri” adını verdiği toplama kamplarında zorla tutuyor. Bu kamplarda yaşanan insan hakları ihlalleri neredeyse dünyadaki bütün uluslararası sivil toplum kuruluşları, insan hakları dernekleri ve uluslararası kuruluşların raporlarında ayrıntılı olarak anlatılıyor.
Ayrıca dünya medyasında da bu insan hakları ihlalleri sık sık gündeme geliyor. Kamplarda Müslüman Uygurların domuz eti yemeye zorlandığı ve oruç tutmalarının engellendiği belirtiliyor. Ayrıca Doğu Türkistan’da Uygurların evlerine zorla devlet görevlilerinin yerleştirildiği, çocukların ailelerinden koparıldığı ve Müslüman toplumun büyük baskı altında tutulduğu çokça dile getiriliyor.
Çin ise bu kampları mesleki eğitim kampları olarak adlandırıyor; bu kamplarda ve Doğu Türkistan’daki politikalarını radikalizm ve terörizmle mücadele olarak göstermeye çalışıyor.